سیستم تهویه صنعتی ذرات گرد و غبار موجود در صنایع داروسازی
تعداد اندکی از صنایع بخصوص صنایع داروسازی بطور کاملا ویژه ای باید از قوانین موجود در نظام سلامت پیروی کنند . که البته دلایل بسیار خوبی برای این سخت گیری ها موجود می باشد. هر مصرف کننده ای می خواهد دارویی که دریافت می کند بطور بسیار موثری اثر کند . چنین صنایعی با چنین فشار بالایی از سوی مشتریان و همچنین از سوی استاندارد های ایمنی سلامت وضع شده برایشان بسیار به سختی قابلیت تطبیق پذیری و انعطاف را دارا می باشند . برای مطابقت کردن با چنین استاندارد های تهویه صنعتی که بطور سخت گیرانه ای برای محیط کارشان وضع شده است نیاز به یک مدیریت بسیار منعطف در مورد فیلتراسیون و تصفیه ذرات گرد و غبار دارند.
با توجه به سرعت پیشرفت در ساخت و تولید مواد دارویی و پیچیده شدن مواد مصرفی ، مدیران ایمنی این صنایع هرگز نمی توانند اجازه دهند گرد و غبار این ترکیبات از کنترل خارج شده و در محیط کار پخش شوند. وجود نا خالصی در مواد دارویی نیز بسیار غیر قابل توجیه و پذیرش می باشد.
با این تفاسیر سلامتی کارکنان بهترین دلیل برای سرمایه گذاری بر روی سیستم های تصفیه گرد و غبار در محیط کار می باشد. نحوه بر خورد با گرد و غبار ایجاد شده در صنایع دارویی بسیار متفاوت نسبت به باقی صنایع می باشد.
این اقدام به این دلیل می باشد که این ترکیبات به صورت کاملا موثری فعال می باشند و می توانند براحتی بر فعالیت سیستم ایمنی و سلامت بدن تاثیر بگذارند. این نوع غبار به عنوان یکی از پر مخاطره ترین غبار ها شناخته می شوند. دمپر هواکش عموماً در پشتِ فنِ هواکشها در روی نما تعبیه میگردد که با شروع به کارِ فن، پرّه های این دمپر، باز شده و هوای داخل را به بیرون منتقل میکند
خطرات نبود سیستم تصفیه (فیلتراسیون) مناسب برای جمع آوری گرد و غبار ترکیبات استفاده شده در صنایع دارویی :
مقدار زیادی از این ترکیبات در حین فرآیند گرد آوری و تولید دارو به وجود می آیند . یک دارو برای تولید تعداد زیادی از فرآیند های خاص را پشت سر می گذارد تا بتواند به عنوان یک قرص وارد بازار شود و هر کدام از این فرآیند ها می تواند سبب ایجاد غبار قابل انتقال توسط هوا شود .
حتی فرآیند پاکسازی تجهیزات می تواند سبب ایجاد ذرات معلق گرد و غبار شود و این مطلب را هر کسی که تا به حال از هوای فشرده استفاده کرده است می داند . بطور خلاصه در یک صنعت داروسازی فرآیند های بسیار متعددی سبب ایجاد ذرات گرد و غبار می شود .
ایجاد گرد و غبار در صنعت داروسازی به عنوان یکی از نگرانی های بسیار جدی در این صنایع می باشد. صنایع معدودی به حصول خلوص بالا در محصول نهایی خود نیازمند می باشند. این گرد و غبار ایجاد شده در محیط کار می تواند براحتی در سرتاسر کارخانه پخش شود و این خلوص را در هر محصولی کاهش دهد و بدام اندازی این ذرات معلق در هوا قبل از رسیدن به خطوط تولید دیگر بسیار ضروری می باشد.
همچنین مقدار تماس کارکنان با این غبار به عنوان نگرانی بعدی در این کارخانجات محسوب می شود . مواد دارویی می تواند دارای ترکیباتی همچون بی حس کننده ها، هورمون ها، ضد ویروس و… باشند . تماس با این غبار می تواند سبب ایجاد حساسیت پوستی، خارش، سوزش، ایجاد اشکال در تنفس، ایجاد سم در بدن، اختلال در باروری، عکس العمل های آلرژیک و یا موارد بدتر نیز شود .
در کنار تمام موارد ذکر شده به عنوان نگرانی های این صنایع، مطابقت پیدا کردن با استاندارد های وضع شده توسط سازمان ایمنی و سلامت شغلی (OSHA) نیز نگرانی دیگری برایشان می باشد. اوشا قوانین و مقرارت بسیار سخت گیرانه ای را برای تهویه صنعتی این گونه از صنایع در نظر گرفته است.
حدود تماس مجاز تهویه صنعتی برای ذرات گرد و غبار در صنایع دارویی :
برای صنایع دارویی علاوه بر سازمان اوشا، سازمان غذا و دارو ایالات متحده آمریکا نیز قوانینی را وضع نموده است. سازمان اوشا در سال ۱۹۷۰با عنوان اطمینان از ایمنی و سلامت کارگران ایجاد شد. اوشا تعداد بسیار زیادی استاندارد برای کیفیت هوای کارخانجات تعیین نموده است . این استاندارد بار قانونی را برای کارخانجات به همراه دارد که در صورت رعایت نشدن سبب جریمه های مالی بسیار شدید خواهد شد .
همچنین سازمان غذا و دارو نیز بر روی خروجی این صنایع و کیفیت محصولات آنها و تاثیری که بر سلامت جامعه می گذارد متمرکز است . این استاندارد بدین منظور ایجاد شده است که اطمینان از نحوه فرآیند و نحوه بررسی این مواد در صنایع به سهولت انجام پذیرد. تخطی از این قوانین سبب ایجاد تعطیلی کارخانه و همچنین پرداخت جریمه می باشد.
سازمان دیگری نیز حدود مجاز تماس برای تهویه صنعتی صنایع ترتیب داده است . این سازمان به نام (ACGIH) یا همان سازمان نظارت بر سلامت صنایع می باشد . بطور کلی خطوط مجاز معرفی شده در این استاندارد بسیار سخت گیرانه و محتاطانه نسبت به استاندارد اوشا می باشد. بگ فیلتر صنعتی یا غبارگیرهای صنعتی متشکل از چند فیلتر هستند که جنس آنها بسته به نوع ذرات معلق از کتان، پلی‌استر، نایلون مقاوم در برابر حرارت و یا حتی شیشه می‌باشد.
دلیل استفاده از فیلتر در صنایع داروسازی
استفاده از فیلتر در صنایع داروسازی به دلایل مهمی انجام می‌شود. در زیر چند دلیل برای استفاده از فیلتر در صنایع داروسازی آورده شده است:
- جداسازی ذرات ناخواسته: فیلترها در صنایع داروسازی برای جداسازی و حذف ذرات ناخواسته مانند جسم‌های خارجی، ذرات ریز، مواد بیولوژیکی و میکروارگانیسم‌ها استفاده می‌شوند. این ذرات ممکن است از مواد خام، محیط تولید و یا دیگر مراحل تولید دارو به صورت ناخواسته وارد شوند. استفاده از فیلترها به عنوان یک مرحله مهم در فرآیند تصفیه و ضدعفونی محلول‌ها و محصولات دارویی، از جمله اهداف مهم در تولید داروها است.
- حفظ کیفیت و ایمنی: فیلترها می‌توانند در جلوگیری از ورود ذرات ناخواسته به محصولات دارویی و همچنین جلوگیری از تکثیر میکروارگانیسم‌ها و پراکنش آنها در محیط تولید و بسته‌بندی موثر باشند. این در نتیجه منجر به حفظ کیفیت و ایمنی محصولات دارویی می‌شود.
- حفظ بهداشت کارکنان و محیط: فیلترها با جداسازی و حذف ذرات مضر و میکروارگانیسم‌ها از هوا و محلول‌ها، بهداشت کارکنان و محیط تولید را حفظ می‌کنند. این امر بسیار مهم است زیرا کارکنان در تماس مستقیم با مواد و محصولات دارویی هستند و هرگونه آلودگی می‌تواند به سلامت آنها و همچنین به محصولات تولیدی ضربه بزند.
- پایداری و طول عمر محصولات: استفاده از فیلترها به عنوان یک پارامتر کنترلی مهم در فرآیند تولید داروها، می‌تواند به حفظ پایداری و طول عمر محصولات کمک کند. ذرات ناخواسته و میکروارگانیسم‌ها ممکن است به تغییرات شیمیایی و فیزیکی در محصولات منجر شوند که می‌تواند به کاهش کیفیت و ایجاد تغییرات غیرقابل پیش‌بینی در محصول نهایی منجر شود.