یک پروژه معمول جاده سازی در نزدیکی اسفرین شبکه گسترده ای از تونل های زیرزمینی را کشف کرد. باستان شناسان بر این باورند که این تونل های زیرزمینی به قلعه ای معروف به شهر بلقیس که در نزدیکی آن قرار دارد متصل است. شهر بلقیس با وسعتی بالغ بر 51000 متر مربع، دومین قلعه خشتی بزرگ ایران (پس از ارگ بم) محسوب می شود.
کشف تصادفی تونل های زیرزمینی شهر بلقیس
کاوش های انجام شده در تپه ها و مناطق اطراف آن نشان می دهد که قدمت شهر بلقیس حداقل 6000 سال است. باستان شناسان معتقدند این منطقه در اواخر دوره ساسانی و آغاز دوره اسلامی تا قرن هفتم میلادی در اوج شکوفایی خود بوده است. حتی در زمان نادرشاه افشار در قرن هجدهم این قلعه فعال بوده است.
البته بیشتر توسعه این بخش مربوط به علاقه شاهان ساسانی است. تاکنون کاوش های زیادی در شهر بلقیس انجام شده که در نتیجه آن خانه ها، کانال های آبیاری، آب انبار و ایوان ستون دار کشف شده است. حالا نوبت به تونل های زیرزمینی این منطقه مهم رسیده است.
باستان شناسان از سال گذشته می دانند که یک تونل زیرزمینی در این منطقه وجود دارد. اما سازمان میراث فرهنگی به دلیل حفاظت هرگونه دسترسی به آن را مسدود کرد. اکنون کارگران راهسازی از نقطه ای دیگر به این گنجینه ارزشمند تاریخی رسیده اند. طول تونل های زیرزمینی شهر بلقیس به 18 کیلومتر می رسد و جالب اینجاست که دارای سرویس بهداشتی و آسیاب است.
همچنین در این تونل ها سفال های مربوط به دوره های سلجوقی، ایلخانی و پیشین یافت شد. با وجود این، بسیاری از اسرار این منطقه دست نخورده باقی مانده و نیاز به کاوش گسترده دارد. البته ساخت بنای زیرزمینی در ایران بی سابقه نیست. در اصفهان شهری زیرزمینی به نام نوش آباد وجود دارد که در عمق ۴ تا ۱۸ متری قرار دارد.
قدمت کل شهر زیرزمینی به دوره ساسانیان می رسد و باستان شناسان معتقدند که برای فرار از گرمای تابستان یا محافظت از زنان، کودکان و سالمندان در زمان جنگ ساخته شده است. شباهت تونل های زیرزمینی شهر بلقیس با نوش آباد نشان دهنده کاربری مشابه آنهاست. در حال حاضر اکتشافات بیشتر در این منطقه در انتظار تایید دولت متوقف شده است.
227227