خاموشی منظم، قطع نفس بیماران خاص!
با فرا رسیدن پاییز هوا سردتر می شود و آلودگی هوا دوباره در بسیاری از شهر های کشور نمایان می شود. این وضعیت برای کودکان سالخوردگان و بیماران تنفسی خطرات زیادی به همراه دارد. از طرفی در این روز ها قطعی برق های برنامه ریزی شده در بسیاری از مناطق کشور آغاز شده است به طوری که برای نخستین بار در فصل پاییز شاهد خاموشی های خانگی در سطح گسترده ای هستیم. اما در این میان یک سوال جدی مطرح است: آیا مسئولان توجهی به شرایط خاص بیماران وابسته به دستگاه های پزشکی دارند؟ به ویژه بیماران تنفسی و کسانی که دستگاه های ونتیلاتور و اکسیژن ساز در خانه دارند؟
قطعی برق مکرر و طولانی مدت در کشور به ویژه برای بیماران خاص که به دستگاه های اکسیژن و دیگر دستگاه های پزشکی وابسته اند یک تهدید جدی محسوب می شود. بسیاری از این بیماران برای زنده ماندن به طور دائمی از دستگاه های اکسیژن ساز استفاده می کنند. در واقع قطع برق به معنای قطع اکسیژن رسانی به بدن این بیماران است که می تواند به سرعت منجر به کاهش اکسیژن در خون (هایپوکسی) و در نهایت به مرگ آن ها منتهی شود.
مسئولان دولتی اعلام کرده اند که برای کاهش آلودگی هوا و بهبود سلامت عمومی تصمیم به توقف استفاده از مازوت در نیروگاه ها گرفته اند. در نتیجه قطع برق در برخی از مناطق کشور به یک ضرورت برای حفظ سلامت عمومی تبدیل شده است. فاطمه مهاجرانی یکی از مسئولان دولتی در توییتی مطرح کرد که می توان برای مدتی «خاموشی منظم» را جایگزین «تولید سم» کرد. اما در این میان آیا واقعاً کسی به هزینه های انسانی این تصمیم فکر کرده است؟
بسیاری از بیماران که به دستگاه های اکسیژن و ونتیلاتور نیاز دارند در خانه های خود به این دستگاه ها وصل هستند. اما با قطع برق دستگاه های اکسیژن ساز که تنها با جریان برق کار می کنند از کار می افتند و این به معنای قطع تنفس بیماران است. این بیماران و خانواده هایشان مجبورند برای تأمین اکسیژن بیمارشان به خرید تجهیزات اضافی مانند دستگاه های شارژی یا باطری دار روی بیاورند اما این تجهیزات به دلیل هزینه های بالای خود برای بسیاری از خانواده ها قابل تهیه نیست.
یکی از مشکلات دیگر نبود برق اضطراری در بسیاری از خانه ها است. در صورتی که بیمار به دستگاه اکسیژن ساز نیاز داشته باشد قطع برق در خانه می تواند به سرعت شرایط بحرانی ایجاد کند. حتی اگر برق پس از مدتی وصل شود آن زمان برای بسیاری از بیماران دیر خواهد بود و ممکن است جبران ناپذیر باشد.
برای بسیاری از بیماران که به دستگاه های اکسیژن یا ونتیلاتور وابسته اند هزینه های اضافی به دلیل قطع برق و نیاز به خرید تجهیزات جایگزین مانند دستگاه های شارژی یا باطری دار بسیار سنگین است. بسیاری از این بیماران به ویژه کسانی که از بیماری های مزمن ریوی یا قلبی رنج می برند نمی توانند این هزینه ها را تحمل کنند و در نتیجه سلامت آن ها به خطر می افتد. در حالی که این بیماران نیاز به مراقبت های ویژه و دستگاه های پزشکی دارند باید از این هزینه های اضافی رنج ببرند که هیچ گونه کمکی به بهبود وضعیت آن ها نمی کند.
اگرچه بیمارستان ها معمولاً ژنراتور های اضطراری برای تأمین برق دارند بسیاری از مراکز درمانی کوچک و خصوصی فاقد چنین تجهیزاتی هستند. این مراکز در صورت قطع برق ممکن است قادر به ادامه ارائه خدمات به بیماران خود نباشند. به ویژه در شرایطی که بسیاری از بیمارستان ها برای بیماران خاص به ویژه بیماران نیازمند اکسیژن و ونتیلاتور به برق مستقیم نیاز دارند قطع برق در این مراکز می تواند موجب توقف خدمات درمانی و تهدید جدی برای جان بیماران شود.
قطع برق نه تنها برای بیماران تنفسی و قلبی مشکل ساز است بلکه برای بیماران معلول که به طور مداوم از ویلچر یا دستگاه های دیگر برای حرکت و انجام فعالیت های روزانه خود استفاده می کنند نیز چالش هایی به همراه دارد. بسیاری از این بیماران برای حرکت نیاز به آسانسور دارند و با قطع برق دسترسی به این امکانات برای آن ها غیرممکن می شود. این موضوع به ویژه در شرایطی که بیماران در خانه هایشان بستری هستند مشکل آفرین است.
کارشناسان و مسئولان بهداشت و درمان پیشنهاد می دهند که دولت باید برای مراکز درمانی بیمارستان ها و خانه های بیماران خاص که به دستگاه های پزشکی وابسته اند برنامه های ویژه ای برای جلوگیری از قطع برق در نظر بگیرد. به ویژه باید تلاش شود که برای مراکز درمانی که خدمات حیاتی ارائه می دهند برق اضطراری فراهم شود تا بیمارانی که به دستگاه های پزشکی وابسته اند در شرایط اضطراری دچار مشکلات جدی نشوند.
در نهایت ضروری است که دولت به این مشکلات توجه بیشتری داشته باشد و با اتخاذ تدابیر مناسب از وارد آمدن آسیب به بیماران خاص جلوگیری کند. علاوه بر این دولت باید اقدامات فوری برای تأمین برق مورد نیاز بیمارانی که به دستگاه های اکسیژن و ونتیلاتور نیاز دارند انجام دهد. این بیماران نیاز به حمایت های ویژه دارند و در شرایط کنونی هر گونه قطعی برق می تواند برای آن ها جبران ناپذیر باشد.