نحوه نوشتن اظهارنامه مطالبه وجه

هنگامی که کسی به شما بدهکار است و از پرداخت وجه خودداری می کند، یا تعهدی را انجام نمی دهد که مستلزم بازگرداندن پولتان است، استفاده از ابزارهای قانونی می تواند راهگشا باشد. در این مسیر، ارسال اظهارنامه مطالبه وجه، گام نخست و حیاتی به شمار می رود که می تواند دریچه ای به سوی احقاق حق باز کند.

در زندگی روزمره، گاهی پیش می آید که روابط مالی میان افراد یا کسب وکارها، آن گونه که انتظار می رود، پیش نمی رود. شاید وجهی قرض داده شده باشد که بازپس گرفته نشده، یا فاکتوری برای خدماتی صادر شده که هنوز پرداخت نشده است، و حتی ممکن است معامله ای به هر دلیلی فسخ شده و نیاز به استرداد وجه باشد. در چنین شرایطی، قبل از ورود به پیچیدگی های دادگاه و اقامه دعوی، ابزاری قانونی و رسمی وجود دارد که می توان با استفاده از آن، به طرف مقابل به طور رسمی هشدار داد و فرصتی برای حل و فصل دوستانه ایجاد کرد؛ این ابزار، همان اظهارنامه مطالبه وجه است.

تصور کنید که در مسیر پرپیچ وخم مطالبات مالی، اظهارنامه همچون چراغ راهی است که مسیر را روشن می سازد. این ابزار به افراد عادی، صاحبان کسب وکارهای کوچک و حتی وکلا و کارآموزان حقوقی این امکان را می دهد که پیش از هر اقدام قضایی جدی، اراده خود را به شکلی رسمی و قانونی به طرف مقابل ابلاغ کنند. این مقاله قصد دارد با نگاهی دقیق و کاربردی، به شیوه ای دوستانه و گام به گام، شما را با صفر تا صد نحوه نگارش و ارسال اظهارنامه مطالبه وجه آشنا سازد تا با آگاهی کامل، از این برگ برنده حقوقی به بهترین نحو استفاده کنید.

اظهارنامه مطالبه وجه چیست؟ درک مبانی حقوقی

پیش از آنکه گام در مسیر نگارش اظهارنامه مطالبه وجه گذاشته شود، لازم است درکی عمیق از ماهیت حقوقی این سند حاصل گردد. این ابزار نه تنها یک اعلام رسمی است، بلکه پایه های محکمی برای اقدامات بعدی حقوقی بنا می نهد. یک اظهارنامه، به زبان ساده، ابلاغ رسمی و قانونی اراده یک شخص به دیگری است.

تعریف حقوقی اظهارنامه و جایگاه آن

در عرف قضایی، اظهارنامه وسیله ای است که از طریق آن، هر فرد می تواند خواسته یا اظهارنظر خود را به طور رسمی به طرف مقابل خود برساند. این فرآیند تحت نظارت مراجع قضایی صورت می گیرد و دارای اعتبار قانونی است. به بیان دیگر، وقتی شما اظهارنامه ای را ارسال می کنید، به طور رسمی و مستند به طرف مقابل اعلام کرده اید که چه انتظاری از او دارید یا چه موضوعی را به اطلاعش می رسانید. این اقدام، صرفاً یک هشدار یا اطلاع رسانی شفاهی نیست، بلکه سندی مکتوب و قابل استناد است که در صورت لزوم، در مراجع قضایی مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.

ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی: سند قابل استناد

ریشه و اساس قانونی اظهارنامه مطالبه وجه را باید در ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی جستجو کرد. این ماده بیان می دارد: هر کس می تواند، قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر اینکه موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی، هر کس حق دارد اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند، ضمن اظهارنامه، به طرف ابلاغ نماید. این ماده به روشنی بیان می کند که اظهارنامه یک حق قانونی است که به افراد اجازه می دهد پیش از ورود به فرآیند پیچیده دادخواهی، مطالبات خود را به شکل رسمی و مستند مطرح کنند. اهمیت این ماده در آن است که اظهارنامه ارسالی را به سندی رسمی تبدیل می کند که در صورت نیاز، به عنوان یکی از ادله اثبات در محکمه قابل استناد خواهد بود.

تفاوت اظهارنامه با دادخواست و سایر اقدامات حقوقی

باید توجه داشت که اظهارنامه مطالبه وجه، جنبه اجرایی مستقیم ندارد و نباید آن را با دادخواست اشتباه گرفت. دادخواست، آغازگر یک دعوای قضایی است و از دادگاه می خواهد که حکمی صادر کند که دارای ضمانت اجرای قانونی است. در حالی که اظهارنامه، خود به تنهایی منجر به صدور حکم یا توقیف اموال نمی شود. نقش اصلی اظهارنامه، فراهم آوردن زمینه برای اقدامات بعدی است. این ابلاغ رسمی، نشان می دهد که شما به طور جدی پیگیر مطالبه خود هستید و در صورت عدم انجام تعهد از سوی مخاطب، ممکن است به سراغ اقامه دعوی قضایی بروید. می توان گفت اظهارنامه پلی است از ارتباطات غیررسمی به اقدامات حقوقی رسمی.

موارد الزامی و اختیاری ارسال اظهارنامه

ارسال اظهارنامه در همه موارد، امری اجباری نیست و قانون گذار در برخی شرایط آن را الزامی و در غالب موارد آن را اختیاری دانسته است. شناخت این تفاوت ها می تواند راهنمای خوبی در تصمیم گیری برای اقدام باشد:

• موارد الزامی: در برخی قوانین خاص، مانند تخلیه ملک تجاری تحت شرایط خاص، یا اعلام فسخ قرارداد در موارد مشخص، ارسال اظهارنامه پیش بینی شده و عدم رعایت آن می تواند به ضرر مطالبه کننده تمام شود. این موارد معمولاً در قوانین خاصی ذکر شده اند و عدم توجه به آن ها می تواند منجر به عدم پذیرش دعوا در دادگاه گردد.
• موارد اختیاری: غالب موارد مطالبه وجه در این دسته قرار می گیرند. مطالبه قرض، اعلام آمادگی برای انجام یک تعهد، اخطار برای فسخ یک قرارداد، یا درخواست پرداخت بهای کالا یا خدمات، همگی می توانند از طریق اظهارنامه صورت گیرند. تمرکز اصلی این مقاله نیز بر همین بخش اختیاری است که به شما کمک می کند تا در مواجهه با مشکلات مالی، پیش از هر اقدام دیگری، از این ابزار قدرتمند بهره بگیرید و به طرف مقابل فرصتی برای حل مسالمت آمیز مسئله بدهید.

چرا باید اظهارنامه مطالبه وجه بفرستیم؟ (مزایا و کاربردها)

شاید این سوال پیش بیاید که با وجود امکان اقامه دعوی در دادگاه، چرا باید ابتدا اقدام به ارسال اظهارنامه مطالبه وجه نمود؟ حقیقت این است که ارسال اظهارنامه، مجموعه ای از مزایای حقوقی و عملی را به همراه دارد که می تواند فرآیند وصول طلب را تسهیل و موقعیت قانونی فرد را تقویت کند. این اقدام، صرفاً یک کاغذبازی اداری نیست، بلکه یک حرکت استراتژیک در عرصه حقوقی است.

ایجاد سند رسمی و قانونی

یکی از مهم ترین مزایای ارسال اظهارنامه، ایجاد یک سند رسمی و قانونی است. این سند به وضوح نشان می دهد که شما از تاریخ مشخصی، مطالبه خود را به طرف مقابل ابلاغ کرده اید. این ابلاغ رسمی، دیگر جایی برای انکار یا ادعای عدم اطلاع از سوی بدهکار باقی نمی گذارد. در صورت ارجاع پرونده به مراجع قضایی، اظهارنامه به عنوان یک مدرک معتبر و غیرقابل انکار، اثبات کننده قصد شما برای مطالبه و اطلاع رسانی به بدهکار خواهد بود. این سند، بار اثبات را در بسیاری از موارد به نفع شما تغییر می دهد.

مبنای مطالبه خسارت تأخیر تأدیه

یکی از کاربردهای بسیار مهم اظهارنامه، ایجاد مبنایی برای مطالبه خسارت تأخیر تأدیه است. بر اساس قوانین، خسارت تأخیر تأدیه (جریمه دیرکرد) معمولاً از زمانی محاسبه می شود که دین به طور رسمی مطالبه شده باشد. ارسال اظهارنامه، دقیقاً همین مطالبه رسمی را محقق می سازد. به این معنی که از تاریخ ابلاغ اظهارنامه به بدهکار، شما می توانید خسارت تأخیر تأدیه را نیز علاوه بر اصل وجه، مطالبه نمایید. این امر می تواند انگیزه بدهکار را برای پرداخت سریع تر افزایش دهد و از ضرر و زیان بیشتر شما جلوگیری کند.

هشدار رسمی و فرصت نهایی

اظهارنامه، حکم یک هشدار رسمی و فرصت نهایی را برای بدهکار دارد. با ارسال آن، شما به طرف مقابل اعلام می کنید که پیش از اقدامات قضایی سخت گیرانه تر مانند طرح دعوی و توقیف اموال، یک مهلت مشخص برای پرداخت بدهی خود دارد. گاهی اوقات، همین هشدار رسمی کافی است تا بدهکار متوجه جدیت موضوع شود و برای جلوگیری از تبعات حقوقی، به تعهد خود عمل کند. این یک فرصت طلایی برای بدهکار است تا از هزینه های دادرسی و سایر مجازات های قانونی پیشگیری کند.

اثبات سوء نیت یا استنکاف بدهکار

در صورتی که بدهکار پس از دریافت اظهارنامه نیز از پرداخت وجه امتناع کند یا هیچ پاسخی ندهد، این خود مدرکی دال بر سوء نیت یا استنکاف او از انجام تعهد است. این عدم پاسخ گویی یا عدم پرداخت، می تواند در دادگاه علیه او استفاده شود و موضع قانونی شما را تقویت کند. در واقع، شما نشان داده اید که تمام تلاش خود را برای حل و فصل مسالمت آمیز مسئله به کار بسته اید، اما طرف مقابل همکاری نکرده است.

اظهارنامه نه تنها به عنوان یک هشدار جدی عمل می کند، بلکه مبنایی قانونی برای مطالبه خسارت تأخیر تأدیه فراهم می آورد و می تواند مانع از انکار بدهی توسط طرف مقابل در آینده شود.

امکان حل و فصل دوستانه و جلوگیری از دعوی قضایی

همانطور که اشاره شد، یکی از اهداف اصلی اظهارنامه، ترغیب طرفین به حل و فصل دوستانه اختلاف است. بسیاری از افراد و کسب وکارها تمایلی به ورود به فرآیندهای طولانی و هزینه بر قضایی ندارند. گاهی صرف ابلاغ یک سند رسمی که جدیت مطالبه را نشان می دهد، کافی است تا بدهکار به تکالیف خود عمل کرده و مشکل بدون نیاز به دادگاه حل و فصل شود. این راهکار، می تواند در زمان و هزینه های هر دو طرف صرفه جویی کند.

تقویت موضع قانونی خواهان

در نهایت، اگر کار به دادگاه کشیده شود، اظهارنامه ارسالی به شدت موضع قانونی شما را به عنوان خواهان تقویت می کند. وجود اظهارنامه نشان می دهد که شما قبل از اقامه دعوی، فرصت کافی برای پرداخت را به بدهکار داده اید و او با اطلاع کامل از مطالبه، از انجام تعهد خود سرباز زده است. این مدرک می تواند در تصمیم گیری قاضی تأثیرگذار باشد و روند دادرسی را به نفع شما پیش ببرد.

نحوه نگارش اظهارنامه مطالبه وجه: گام به گام تا نگارشی بی نقص

نوشتن یک اظهارنامه مطالبه وجه، نیازمند دقت و رعایت اصول حقوقی است. هرچند ممکن است در نگاه اول پیچیده به نظر برسد، اما با دنبال کردن گام های مشخص، می توان اظهارنامه ای بی نقص و مؤثر تنظیم کرد. این بخش به شما کمک می کند تا مسیر نگارش این سند حقوقی را به راحتی طی کنید.

بخش های اصلی اظهارنامه قضایی

یک اظهارنامه قضایی، معمولاً از بخش های مشخص و استانداردی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه خاصی را بر عهده دارند. برای تنظیم صحیح، باید به دقت هر بخش را تکمیل نمود:

الف) اظهارکننده (طلبکار)

اظهارکننده، همان کسی است که مطالبه وجه را دارد. اطلاعات هویتی و ارتباطی او باید به طور کامل و دقیق درج شود تا ابلاغ اظهارنامه به او نیز در صورت نیاز به سهولت انجام گیرد. این اطلاعات شامل:

• نام و نام خانوادگی
• نام پدر
• کد ملی و شماره شناسنامه
• شغل
• آدرس دقیق پستی و شماره تماس
• تأکید بر لزوم ثبت نام در سامانه ثنا، چرا که تمامی ابلاغ های قضایی از طریق این سامانه صورت می گیرد و عدم ثبت نام می تواند در فرآیند پیگیری اختلال ایجاد کند.

ب) مخاطب اظهارنامه (بدهکار)

مخاطب اظهارنامه، همان فرد یا شرکتی است که از او مطالبه وجه می شود. دقت در درج اطلاعات مخاطب، حیاتی است تا اظهارنامه به درستی ابلاغ شود. اطلاعات لازم:

• نام و نام خانوادگی، نام پدر (در صورت اطلاع)
• کد ملی (در صورت اطلاع)
• شغل (در صورت اطلاع)
• آدرس دقیق پستی (که ابلاغ قانونی در آنجا صورت گیرد). اهمیت آدرس دقیق برای ابلاغ قانونی بسیار زیاد است.

نکته مهم: اگر از کد ملی یا آدرس دقیق مخاطب بی اطلاع هستید، چه باید کرد؟ در این صورت، می توان از آخرین آدرس شناخته شده (مانند آدرس محل کار یا آخرین محل سکونت) استفاده کرد. همچنین، اگر شماره موبایل مخاطب را دارید و می دانید در سامانه ثنا ثبت نام کرده است، می توان از آن طریق نیز اقدام به ابلاغ الکترونیکی کرد. در موارد پیچیده، مشاوره با یک وکیل می تواند راهکارهای جایگزین را پیشنهاد دهد.

ج) موضوع اظهارنامه

این بخش باید به طور مختصر و دقیق، خواسته اصلی شما را بیان کند. عباراتی مانند مطالبه وجه ناشی از قرض، مطالبه ثمن معامله فسخ شده، یا مطالبه وجه فاکتور به شماره [عدد] می توانند موضوع را به وضوح روشن سازند. این عنوان باید به گونه ای باشد که در یک نگاه، هدف اظهارنامه مشخص شود.

د) شرح موضوع (خلاصه اظهارات)

این بخش، مهم ترین قسمت اظهارنامه است که در آن، تمامی جزئیات و دلایل مطالبه شما باید به طور شفاف و مستند توضیح داده شود. برای نگارش این بخش، رعایت موارد زیر ضروری است:

• شروع با سلام و احترام: رعایت ادب و رسمیت در یک سند حقوقی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
• ذکر مبنای قانونی: ارجاع به ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی در ابتدای متن، مشروعیت قانونی اظهارنامه شما را تأیید می کند.
• توضیح دقیق منشأ طلب: باید به وضوح و با ذکر جزئیات، منشأ طلب خود را بیان کنید. مثلاً: به موجب عقد قرض فی مابین در تاریخ …، به موجب فاکتور شماره … مورخ …، به موجب مبایعه نامه فسخ شده مورخ …. هرچه این بخش با جزئیات بیشتر و مستندتر باشد، اعتبار اظهارنامه بیشتر خواهد شد.
• مبلغ دقیق مورد مطالبه: مبلغ مورد مطالبه باید به عدد و حروف به طور دقیق قید شود تا هیچ ابهامی باقی نماند.
• ذکر مستندات: اشاره به مدارکی که اثبات کننده طلب شما هستند (مانند قرارداد، فاکتور، رسید بانکی، چک، سفته، پیامک یا حتی شهود) و اعلام آمادگی جهت ارائه آن ها در مراجع ذی صلاح، اعتبار حقوقی اظهارنامه را دوچندان می کند. لازم به ذکر است که اسکرین شات پیامک ها یا چت های واتساپ نیز در صورت اقرار طرف مقابل یا تأیید شهود، می تواند به عنوان اماره قضایی مورد استفاده قرار گیرد.
• مهلت قانونی برای پرداخت: تعیین یک مهلت مشخص و معقول (مثلاً حداکثر ظرف ۷ روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه) برای پرداخت وجه به مخاطب، اهمیت دارد. این مهلت باید منطقی و قابل اجرا باشد.
• پیامدهای عدم پرداخت: باید به وضوح به مخاطب اعلام شود که در صورت عدم پرداخت وجه در مهلت مقرر، چه اقداماتی صورت خواهد گرفت. مثلاً: در غیر این صورت، اینجانب از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود و کلیه هزینه های دادرسی، حق الوکاله وکیل، و خسارت تأخیر تأدیه متوجه شما خواهد بود. این بخش، نقش هشداردهنده اظهارنامه را پررنگ تر می کند.
• درج شماره حساب/کارت: برای تسهیل پرداخت، درج شماره حساب یا کارت بانکی اظهارکننده در متن اظهارنامه، ایده خوبی است.
• پایان با احترام: اظهارنامه باید با لحنی محترمانه به پایان برسد.

مدارک لازم برای تنظیم و ارسال اظهارنامه مطالبه وجه

برای اینکه اظهارنامه مطالبه وجه شما بدون مشکل تنظیم و ارسال شود، جمع آوری مدارک لازم قبل از مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بسیار مهم است. تصور کنید در حال آماده شدن برای یک سفر مهم هستید؛ همان گونه که برای سفر نیاز به مدارک مشخصی دارید، برای این سفر حقوقی نیز باید مدارک خود را آماده کنید.

مدارک مورد نیاز به شرح زیر است:

• اصل و کپی مدارک شناسایی اظهارکننده: کارت ملی و شناسنامه شما برای تأیید هویت الزامی است. این مدارک اطمینان می دهند که شما، همان فردی هستید که ادعا می کند.
• مستندات اثبات کننده طلب: این بخش، قلب اظهارنامه شماست. هر سندی که نشان دهنده طلب شما باشد، باید ارائه شود. این مدارک می توانند شامل موارد زیر باشند:
  • قراردادها (کتبی یا حتی در برخی موارد شهودی)
  • فاکتورهای فروش کالا یا خدمات
  • رسیدهای بانکی یا فیش های واریز
  • چک های برگشتی و گواهی عدم پرداخت آن ها
  • سفته و برگه های مربوط به آن
  • پیامک ها یا چت های واتساپ و سایر پلتفرم ها (به صورت اسکرین شات که می تواند به همراه اقرار شفاهی یا شهادت شهود، به عنوان اماره در نظر گرفته شود).
• اطلاعات کامل هویتی و آدرس دقیق مخاطب: همانطور که قبلاً ذکر شد، داشتن اطلاعات دقیق از نام، نام خانوادگی، کد ملی (در صورت اطلاع)، و آدرس پستی مخاطب اظهارنامه، برای ابلاغ صحیح ضروری است.
• فایل تایپ شده متن اظهارنامه: متن نهایی اظهارنامه که با دقت نگارش کرده اید، باید به صورت تایپ شده (معمولاً در قالب فایل Word) آماده باشد. این امر به کارشناسان دفاتر خدمات قضایی کمک می کند تا آن را به راحتی در سیستم ثبت کنند. اگر امکان تایپ ندارید، برخی دفاتر خدمات امکان تایپ متن را نیز فراهم می کنند، اما این کار ممکن است زمان بر باشد.

دقت در جمع آوری و ارائه این مدارک، مسیر ثبت و ابلاغ اظهارنامه را برای شما هموارتر خواهد کرد و از اتلاف وقت جلوگیری می کند.

مراحل ارسال اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از آماده سازی مدارک و نگارش متن اظهارنامه، نوبت به ارسال آن می رسد. این فرآیند از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی صورت می گیرد و دارای مراحل مشخصی است. تصور کنید در حال عبور از یک مسیر مشخص هستید که هر گام آن، شما را به مقصد نزدیک تر می کند.

گام اول: ثبت نام در سامانه ثنا

اولین و شاید مهم ترین گام در هر اقدام قضایی در ایران، ثبت نام در سامانه ثنا است. این سامانه، درگاه اصلی برای ابلاغ های الکترونیکی قضایی است. ثبت نام در این سامانه برای هر دو شخص حقیقی و حقوقی ضروری است. بدون ثبت نام در سامانه ثنا، امکان پیگیری وضعیت پرونده و دریافت ابلاغیه های قانونی وجود ندارد. این ثبت نام را می توان به صورت حضوری در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا به صورت آنلاین از طریق وب سایت sana.adliran.ir انجام داد و سپس برای احراز هویت به دفاتر مراجعه کرد.

گام دوم: مراجعه به نزدیک ترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی

پس از تکمیل ثبت نام در سامانه ثنا، باید با در دست داشتن مدارک آماده شده و متن تایپ شده اظهارنامه، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. برای یافتن نزدیک ترین دفتر، می توانید از وب سایت های مربوط به قوه قضائیه استفاده کنید یا با جستجوی ساده در اینترنت، آدرس آن ها را پیدا کنید. کارشناسان این دفاتر، راهنمایی های لازم را ارائه کرده و فرآیند ثبت را تسهیل می کنند.

گام سوم: ارائه مدارک و ثبت اظهارنامه

در دفتر خدمات قضایی، مدارک شناسایی و مستندات اثبات کننده طلب را به همراه فایل تایپ شده متن اظهارنامه به کارشناس مربوطه تحویل می دهید. کارشناس اطلاعات شما را در سامانه ثبت کرده و متن اظهارنامه را وارد سیستم می کند. در این مرحله، دقت کارشناس و شما در بازبینی اطلاعات وارد شده، بسیار مهم است تا هیچ اشتباهی رخ ندهد.

گام چهارم: پرداخت هزینه های دادرسی

ارسال اظهارنامه مستلزم پرداخت هزینه هایی است که شامل هزینه های مربوط به ثبت و ابلاغ اظهارنامه می شود. این هزینه ها در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی قابل پرداخت است. کارشناس مربوطه، مبلغ دقیق را به شما اعلام خواهد کرد.

گام پنجم: دریافت کد رهگیری و پیگیری ابلاغ

پس از ثبت و پرداخت هزینه ها، یک کد رهگیری به شما داده می شود. این کد، برای پیگیری وضعیت اظهارنامه شما بسیار حیاتی است. با استفاده از این کد و از طریق سامانه ثنا، می توانید وضعیت ابلاغ اظهارنامه خود را پیگیری کنید. این سامانه به شما اطلاع می دهد که اظهارنامه به مخاطب ابلاغ شده است یا خیر و در صورت ابلاغ، تاریخ دقیق آن را نیز مشخص می کند.

ابلاغ اظهارنامه

ابلاغ اظهارنامه به دو شیوه اصلی صورت می گیرد:

• ابلاغ الکترونیکی: اگر مخاطب اظهارنامه نیز در سامانه ثنا ثبت نام کرده باشد، اظهارنامه به صورت الکترونیکی به حساب کاربری او در سامانه ثنا ابلاغ می شود. این روش سریع تر و کارآمدتر است.
• ابلاغ پستی: در صورتی که مخاطب در سامانه ثنا ثبت نام نکرده باشد یا نشانی الکترونیکی معتبری نداشته باشد، اظهارنامه از طریق پست به آدرس پستی که شما ارائه داده اید، ارسال و ابلاغ خواهد شد.

پیگیری مداوم وضعیت ابلاغ از طریق سامانه ثنا، به شما کمک می کند تا از زمان دقیق ابلاغ مطلع شوید و در صورت لزوم، اقدامات بعدی را آغاز کنید.

نمونه متن های کاربردی اظهارنامه مطالبه وجه

برای اینکه بهتر بتوانید با نحوه نگارش اظهارنامه مطالبه وجه آشنا شوید، در این بخش چند نمونه کاربردی از متن اظهارنامه برای سناریوهای مختلف ارائه می شود. این نمونه ها، قالب کلی را به شما نشان می دهند و باید با توجه به جزئیات پرونده خود، آن ها را تنظیم کنید.

نمونه 1: اظهارنامه مطالبه وجه ناشی از قرض (وام)

تصور کنید مبلغی را به دوست یا آشنایی قرض داده اید و اکنون موعد بازپرداخت فرارسیده، اما از پرداخت آن خودداری می کند. این نمونه می تواند راهگشا باشد.

مخاطب محترم، جناب آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مخاطب]

با سلام و احترام،

به موجب ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، متن ذیل رسماً و قانوناً به جنابعالی اظهار می گردد:

همانطور که مستحضر هستید، در تاریخ [تاریخ قرض دادن وجه]، اینجانب مبلغ [مبلغ به عدد] ([مبلغ به حروف]) ریال را به عنوان قرض الحسنه به شما پرداخت نمودم. مقرر بود این مبلغ تا تاریخ [تاریخ سررسید] بازپرداخت گردد. متأسفانه، علی رغم گذشت موعد مقرر و درخواست های مکرر اینجانب، تاکنون نسبت به بازپرداخت بدهی خود اقدام ننموده اید.

لذا، به موجب این اظهارنامه از شما تقاضا می شود، حداکثر ظرف ۷ روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به واریز مبلغ مذکور به حساب بانکی شماره [شماره حساب] / کارت بانکی شماره [شماره کارت] به نام اینجانب [نام و نام خانوادگی اظهارکننده] اقدام فرمایید.

بدیهی است در صورت عدم واریز وجه در مهلت مقرر، اینجانب جهت مطالبه اصل وجه، هزینه های دادرسی، و خسارت تأخیر تأدیه، از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود و کلیه تبعات حقوقی و مالی آن متوجه جنابعالی خواهد بود.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی اظهارکننده]

[امضا]

نمونه 2: اظهارنامه مطالبه وجه فاکتور/فروش کالا/خدمات

این نمونه برای صاحبان کسب وکارهایی مناسب است که کالایی فروخته یا خدماتی ارائه کرده اند اما بهای آن توسط مشتری پرداخت نشده است.

مخاطب محترم، جناب آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مخاطب] / شرکت [نام شرکت مخاطب]

با سلام و احترام،

به موجب ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، متن ذیل رسماً و قانوناً به جنابعالی/آن شرکت محترم اظهار می گردد:

اینجانب/شرکت [نام اظهارکننده] به موجب فاکتور/صورت حساب شماره [شماره فاکتور] مورخ [تاریخ فاکتور]، اقدام به فروش کالاهای [شرح مختصر کالاها] / ارائه خدمات [شرح مختصر خدمات] به مبلغ [مبلغ به عدد] ([مبلغ به حروف]) ریال به جنابعالی/آن شرکت نمودم. متأسفانه، علی رغم سررسید موعد پرداخت و مراجعات/تماس های مکرر اینجانب/نماینده شرکت، تاکنون نسبت به تسویه حساب و پرداخت مبلغ مذکور اقدام ننموده اید.

لذا، به موجب این اظهارنامه از شما/آن شرکت محترم تقاضا می شود، حداکثر ظرف ۵ روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به واریز مبلغ مذکور به حساب بانکی شماره [شماره حساب] / کارت بانکی شماره [شماره کارت] به نام اینجانب/شرکت [نام اظهارکننده] اقدام فرمایید.

بدیهی است در صورت عدم پرداخت وجه در مهلت مقرر، اینجانب/شرکت جهت مطالبه اصل طلب، هزینه های دادرسی، حق الوکاله وکیل (در صورت لزوم)، و خسارت تأخیر تأدیه، از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود و کلیه تبعات حقوقی و مالی آن متوجه جنابعالی/آن شرکت محترم خواهد بود.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی/نام شرکت اظهارکننده]

[سمت (در صورت شرکت)]

[امضا]

نمونه 3: اظهارنامه استرداد وجه (فسخ معامله، عدم انجام تعهد)

گاهی اوقات شما وجهی را پرداخت کرده اید، اما معامله ای فسخ شده یا تعهدی که قرار بوده انجام شود، محقق نشده است. در این شرایط، هدف، استرداد وجه پرداختی است.

مخاطب محترم، جناب آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مخاطب]

با سلام و احترام،

به موجب ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، متن ذیل رسماً و قانوناً به جنابعالی اظهار می گردد:

همانطور که مستحضر هستید، در تاریخ [تاریخ معامله/تعهد]، اینجانب مبلغ [مبلغ به عدد] ([مبلغ به حروف]) ریال را بابت [شرح دقیق موضوع پرداخت، مثلاً خرید ملک/خودرو/مقدمه قرارداد فلان] به جنابعالی پرداخت نمودم. به موجب [شرح دلیل استرداد، مثلاً اقاله/فسخ قرارداد مورخ … به دلیل عدم انجام تعهد از جانب شما در خصوص تحویل کالا/انجام خدمات]، معامله/تعهد مذکور باطل/فسخ گردیده است و جنابعالی مکلف به استرداد وجه پرداختی اینجانب می باشید.

متأسفانه، علی رغم درخواست های مکرر، تاکنون نسبت به استرداد وجه مذکور اقدام ننموده اید.

لذا، به موجب این اظهارنامه از شما تقاضا می شود، حداکثر ظرف ۷ روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به واریز مبلغ مذکور به حساب بانکی شماره [شماره حساب] / کارت بانکی شماره [شماره کارت] به نام اینجانب [نام و نام خانوادگی اظهارکننده] اقدام فرمایید.

بدیهی است در صورت عدم استرداد وجه در مهلت مقرر، اینجانب جهت مطالبه اصل وجه، هزینه های دادرسی، و خسارت تأخیر تأدیه، از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود و کلیه تبعات حقوقی و مالی آن متوجه جنابعالی خواهد بود.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی اظهارکننده]

[امضا]

نمونه 4: اظهارنامه مطالبه خسارت قراردادی (وجه التزام)

اگر در قراردادی شرط خسارت تأخیر یا عدم انجام تعهد (وجه التزام) وجود داشته باشد و طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرده باشد، می توان با اظهارنامه، این خسارت را مطالبه کرد.

مخاطب محترم، جناب آقای/خانم [نام و نام خانوادگی مخاطب] / شرکت [نام شرکت مخاطب]

با سلام و احترام،

به موجب ماده ۱۵۶ قانون آیین دادرسی مدنی، متن ذیل رسماً و قانوناً به جنابعالی/آن شرکت محترم اظهار می گردد:

پیرو قرارداد [عنوان قرارداد، مثلاً مبایعه نامه/قرارداد مشارکت/اجاره نامه] به شماره [شماره قرارداد] مورخ [تاریخ قرارداد] فی مابین اینجانب/شرکت [نام اظهارکننده] و جنابعالی/آن شرکت محترم، مقرر گردیده بود که [شرح مختصر تعهد نقض شده، مثلاً در تاریخ … ملک/کالا تحویل داده شود/پروژه تکمیل گردد].

متأسفانه، جنابعالی/آن شرکت محترم از انجام تعهد مذکور در موعد مقرر [تاریخ] خودداری نموده اید، و به موجب بند [شماره بند] ماده [شماره ماده] از قرارداد فوق الذکر، برای هر روز تأخیر/عدم انجام تعهد، مبلغ [مبلغ وجه التزام به عدد] ([مبلغ وجه التزام به حروف]) ریال به عنوان وجه التزام پیش بینی شده است. از تاریخ [تاریخ نقض تعهد] تا تاریخ [تاریخ تنظیم اظهارنامه]، [تعداد روزهای تأخیر] روز سپری شده و مجموع وجه التزام قابل مطالبه، مبلغ [مبلغ کلی خسارت به عدد] ([مبلغ کلی خسارت به حروف]) ریال می باشد.

لذا، به موجب این اظهارنامه از شما/آن شرکت محترم تقاضا می شود، حداکثر ظرف ۵ روز کاری از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، نسبت به واریز مبلغ مجموع وجه التزام به حساب بانکی شماره [شماره حساب] / کارت بانکی شماره [شماره کارت] به نام اینجانب/شرکت [نام اظهارکننده] اقدام فرمایید.

بدیهی است در صورت عدم واریز وجه در مهلت مقرر، اینجانب/شرکت جهت مطالبه خسارت قراردادی (وجه التزام)، هزینه های دادرسی، و حق الوکاله وکیل (در صورت لزوم)، از طریق مراجع قضایی اقدام خواهم نمود و کلیه تبعات حقوقی و مالی آن متوجه جنابعالی/آن شرکت محترم خواهد بود.

با احترام،

[نام و نام خانوادگی/نام شرکت اظهارکننده]

[سمت (در صورت شرکت)]

[امضا]

یادآوری می شود که این نمونه ها صرفاً راهنمایی هستند و برای موارد پیچیده و خاص، حتماً از مشاوره حقوقی تخصصی بهره بگیرید.

پاسخ به اظهارنامه و اقدامات پس از آن

دریافت اظهارنامه، چه به عنوان اظهارکننده و چه به عنوان مخاطب، نقطه ای مهم در فرآیند حل یک اختلاف مالی است. این مرحله می تواند به معنای پایان ماجرا یا آغاز فصلی جدید از اقدامات حقوقی باشد. درک اهمیت پاسخ گویی و برنامه ریزی برای گام های بعدی، از اهمیت بالایی برخوردار است.

اهمیت و مهلت پاسخ گویی به اظهارنامه

هنگامی که اظهارنامه ای به دست شما می رسد، چه به صورت الکترونیکی و چه پستی، نباید آن را نادیده گرفت. پاسخ گویی به اظهارنامه، یک حق قانونی است که می تواند موضع شما را در آینده تقویت کند. معمولاً در متن اظهارنامه مهلتی برای پاسخ گویی یا انجام خواسته تعیین می شود، اما حتی اگر مهلتی هم تعیین نشده باشد، توصیه می شود در اسرع وقت (مثلاً ظرف ۱۰ روز) به آن پاسخ دهید. آیا باید به هر اظهارنامه ای پاسخ داد؟ اغلب بله. عدم پاسخ گویی می تواند در مراجع قضایی به معنای سکوت یا پذیرش ضمنی خواسته تلقی شود، یا حداقل، موضع شما را در دفاع از خود تضعیف کند. پاسخ گویی فرصتی برای روشن شدن ابهامات، ارائه مستندات خود و یا حتی اعلام آمادگی برای مذاکره فراهم می کند.

عواقب عدم پاسخ گویی

اگر به اظهارنامه پاسخ ندهید، این سکوت می تواند در دادگاه علیه شما مورد استناد قرار گیرد. مطالبه کننده می تواند ادعا کند که فرصت کافی برای حل و فصل دوستانه و پرداخت بدهی به شما داده شده، اما شما از این فرصت استفاده نکرده اید. این عدم پاسخ گویی یا استنکاف، می تواند سوء نیت شما را تقویت کرده و به قاضی این ذهنیت را بدهد که شما از انجام تعهد خود امتناع ورزیده اید. در نتیجه، در پرونده های بعدی، دفاع از خود برای شما دشوارتر خواهد شد.

گام بعدی پس از ارسال اظهارنامه (در صورت عدم وصول وجه)

اگر پس از ارسال اظهارنامه و سپری شدن مهلت مقرر، وجه مورد مطالبه وصول نشد یا مخاطب اظهارنامه پاسخ قانع کننده ای نداد، زمان آن می رسد که گام های جدی تری برداشته شود. این گام ها شامل:

1. تنظیم و تقدیم دادخواست مطالبه وجه: این، گام بعدی در فرآیند حقوقی است. با تقدیم دادخواست به دادگاه، شما رسماً خواهان رسیدگی قضایی و صدور حکم برای مطالبه وجه خود می شوید. در این مرحله، اظهارنامه ارسالی شما به عنوان یکی از مهم ترین مستندات دعوا ارائه خواهد شد.
2. اقدام برای توقیف اموال (در صورت وجود شرایط): در برخی موارد و با ارائه دلایل محکم، می توان همزمان با تقدیم دادخواست یا حتی پیش از آن (تحت عنوان تأمین خواسته)، از دادگاه درخواست توقیف اموال بدهکار را کرد تا اطمینان حاصل شود که در صورت صدور حکم به نفع شما، امکان وصول طلب از طریق اموال او وجود خواهد داشت. این اقدام، به خصوص زمانی که بیم از انتقال اموال توسط بدهکار می رود، بسیار حیاتی است.

مدت زمان اثربخشی اظهارنامه: آیا اظهارنامه تاریخ انقضا دارد؟

برخلاف برخی اسناد دیگر، اظهارنامه به معنای واقعی کلمه تاریخ انقضا ندارد که پس از آن از اعتبار ساقط شود. اظهارنامه یک سند حقوقی است که اراده شما را در زمان مشخصی ثبت می کند و همیشه به عنوان مدرکی دال بر مطالبه شما در آن زمان قابل استناد است. حتی اگر سال ها بعد نیز اقدام قضایی کنید، ارسال اظهارنامه در گذشته می تواند به عنوان دلیل مطالبه و مبدأ محاسبه خسارت تأخیر تأدیه مورد بهره برداری قرار گیرد. اما هرچه فاصله زمانی بین ارسال اظهارنامه و اقامه دعوی کمتر باشد، تأثیر آن در اثبات جدیت شما بیشتر خواهد بود. در واقع، اثر حقوقی اظهارنامه تا زمانی که مطالبه شما به نتیجه برسد یا به طریق قانونی دیگری مرتفع شود، باقی است.

نتیجه گیری و توصیه حقوقی

در مسیر پر از چالش های روابط مالی و تعهدات حقوقی، گاهی اوقات بهترین راهکار، استفاده از ابزارهایی است که قانون در اختیار ما قرار داده است. اظهارنامه مطالبه وجه، در قامت یک چراغ راهنما، نه تنها مسیر را برای احقاق حقوق مالی هموار می سازد، بلکه به عنوان یک سند رسمی، پشتوانه محکمی برای اقدامات بعدی فراهم می آورد. این ابزار، فرصتی مغتنم برای حل و فصل دوستانه اختلافات پیش از ورود به فرآیندهای پیچیده و زمان بر قضایی است، و در صورت لزوم، موضع قانونی مطالبه کننده را به شدت تقویت می کند.

دقت در نگارش اظهارنامه، از انتخاب کلمات تا ارائه جزئیات و مستندات، از اهمیت بالایی برخوردار است. هر کلمه و هر بخش از این سند، می تواند در نتیجه نهایی تأثیرگذار باشد. از این رو، توصیه می شود در موارد پیچیده یا زمانی که با مبالغ قابل توجهی سروکار دارید، حتماً از مشاوره حقوقی وکلا و متخصصان بهره بگیرید. یک وکیل باتجربه می تواند شما را در مسیر صحیح نگارش و ارسال اظهارنامه راهنمایی کند و بهترین استراتژی را برای وصول مطالباتتان ارائه دهد.

به یاد داشته باشید که اظهارنامه، نقطه شروع یک فرآیند حقوقی است و نه لزوماً پایان آن. این ابزار قدرتمند، نه تنها اراده شما را به رسمیت می شناسد، بلکه به طرف مقابل نیز فرصت می دهد تا به تعهدات خود عمل کند. با درک صحیح کاربرد و مزایای اظهارنامه مطالبه وجه، می توانید با اطمینان بیشتری در مسیر احقاق حقوق خود گام بردارید و از بروز مشکلات و پیچیدگی های آتی جلوگیری کنید. این گام نخست، ممکن است همان چیزی باشد که برای رسیدن به عدالت مالی به آن نیاز دارید.