روشهای تقویت فن بیان و سخنوری
داشتن فن بیان عالی، تنها به افرادی که مدام سخنرانی دارند و باید برای دیگران صحبت کنند اختصاص ندارد. بیشتر مشاغل امروزی به مهارت‌های کلامی و همچنین توانایی برقراری ارتباط نیاز دارند و در بیشتر آگهی‌های شغلی، داشتن فن بیان و همچنین توانایی در ارتباط کلامی با دیگران دیده می‌شود.
تعریف فن بیان چیست؟
فن بیان به توانایی انتقال افکار، احساسات، و اطلاعات به شکلی مناسب و موثر اطلاق می‌شود. یک فرد با فن بیان قوی قادر به جذب توجه مخاطبین، انتقال پیام‌های خود به صورت روان و موثر، و ایجاد ارتباط عمیق‌تر با مخاطبان خواهد بود. فن بیان به توانایی بیان افکار و ایده‌ها به طور واضح و مؤثر گفته می‌شود. فن بیان یک مهارت ارتباطی است که شامل استفاده از کلمات، لحن صدا، زبان بدن و حرکات چشم می‌شود.
راه های افزایش فن بیان
هیچ‌کدام از مشاهیر جهان سخنور و با فن بیان قوی به‌دنیا نیامده‌اند. فن بیان نیز مانند بسیاری از مهارت‌های دیگر، با تلاش و پشتکار افزایش می‌یابد. در نتیجه قبل از آموختن تکنیک‌های تقویت فن بیان، سعی کنیم تا زندگی حرفه‌ای و شخصی خود را به‌سمتی سوق دهیم که نیاز به صحبت کردن در موقعیت‌های اجتماعی پیاپی داشته باشیم. در ادامه، مهم‌ترین و کاربردی‌ترین این راه‌های افزایش را بیان می‌کنیم، شرکت در دوره های تخصصی آموزش فن بیان آکادمی صادقلو می تواند به موفقیت شما در این زمینه کمک کند.
واضح و شمرده صحبت کنید
اگر به دنبال روشی هستید که کلامی تاثیرگذار داشته باشید، باید بتوانید کلمات را به صورت واضح بیان کنید تا مخاطب مقصود شما را متوجه شود. از این رو در زمان صحبت کردن به صورت واضح و شمرده حرف بزنید. به هیچ عنوان با عجله و شتاب کلمات را ادا نکنید؛ چرا که این کار باعث تپق زدن شده و شما را از آنچه تمایل دارید، دور می‌کند.
برای بهبود فن بیان به حرف زدن خودتان گوش دهید
هیچ‌چیز مثل گوش کردن به صحبت‌های خودتان نمی‌توانند آن تیک‌های کلامی اضافی را خاموش کند. صدای خودتان را در حین یک مکالمه طبیعی ضبط کنید. مثلاً میتوانید ویس‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی ارسال می‌کنید را با دقت گوش کنید. به موارد فنی مانند کلمات پرکننده مکث (آواهایی مانند ام… آه…)، شفاف صحبت کردن، یکنواخت صحبت کردن، جملات طولانی و پی‌درپی و همچنین هر عادتی که ناراحت‌کننده به نظر می‌رسد، گوش کنید. شناسایی مشکل اولین گام در جهت برطرف کردن آن است. ضمن گوش دادن و تکرار این کار سعی کنید لیستی از مواردی که باید اصلاح شوند تهیه کنید.
همچنین بخوانید: روش های کنترل لهجه + راهکارهای عملی
حواس‌تان به وضع نشستن یا ایستادن تان باشد
دِوُر اعتقاد دارد طرز نشستن یا ایستادن هم می تواند سخنرانی شما را تحت‌تأثیر قرار بدهد. صاف ایستادن یا نشستن به شما اجازه می دهد به خوبی نفس بکشید و صدای‌تان قدرت نفوذ بیشتری داشته باشد. کمی تکان دادن سر هم می تواند مفید باشد. اگر چانه تان را بالا ببرید و سرتان را کمی کج کنید، می توانید طنینِ صدای تان را کم کنید و در نتیجه صدای تان شفاف تر به گوش برسد. او می گوید: «اگر شانه های تان به هم نزدیک باشد و به سمت سرتان قوز داشته باشد، بخش بزرگی از قدرت بالقوه ی صدای خود را از دست می دهید.»
داشتن اعتمادبه‌نفس را فراموش نکنید
تصور کنید در جمعی نشسته‌اید که فردی کلماتش را شکسته و بریده بریده، ادا می‌کند. اما موضوع صحبت او بسیار پراهمیت و حیاتی است. در‌مقابل جمعی دیگر را تصور کنید که یک فرد با صدای نرم و شفاف در حال گفتن از چیزهایی بسیار ساده است. به طور عمده اگر اجباری برای شما وجود نداشته باشد، ترجیح می‌دهید سخن ساده را، با بیان شیوا بشنوید تا آنکه وقت را با یک سخنرانی غنی با بیانی بریده بریده، تلف کنید.
نکته حائز اهمیت در آنچه که گفته شد، این است که به طور معمول کسانی که اعتمادبه‌نفس ندارند در بیشتر شرایط ممکن است حرفی بزنند که هیچ سندیت عمیقی ندارد.
اگر کسی هستید که کلام‌تان را باور دارید، اما درست سخن نمی‌گویید، لازم است که در خلوت خود یا در جمع‌های گوناگون بیشتر سخن بگویید این به افزایش اعتمادبه‌نفس شما کمک خواهد کرد.
ایجاد دایره واژگان گسترده
هر چقدر کلمات بیشتری بلد باشیم، جملات روان‌تر و دقیق‌تری می‌توانیم بسازیم. افراد سخنور برای این‌که بتوانند روان و سلیس صحبت کنند و به‌سرعت جملات را کنار همدیگر قرار دهند، نیاز به دایره واژگان گسترده دارند.
وجود دایره واژگان گسترده به افراد کمک می‌کند تا اگر کلمه‌ای را فراموش کرده‌اند، آن را با کلمه مترادف جایگزین کرده و جمله را ادامه دهند. در نتیجه یادگیری کلمات کاربردی، اولین راه تقویت فن بیان است. در ادامه، شیوه‌های گسترش دایره واژگان را بیان مي‌کنیم.
دفترچه‌ای داشته باشید و در گفتگوهای روزمره، کلماتی که به‌نظرتان جالب است را یادداشت کنید.
سخنرانی، پادکست و فیلم‌های زیادی ببینید و از آن‌ها استفاده کنید.
متن‌های ادبی و علمی را مطالعه کنید.
داشتن دایره واژگان گسترده و استفاده از آن‌ها در مواقع مورد نیاز، باعث می‌شود تا فرایند فکر کردن شما سریع‌تر شده و در نتیجه حاضرجوابی بیشتری داشته باشید.
به‌طور کلی، حاضرجوابی مهارتی‌ست که به‌مرور به‌دست می‌آید و با افزایش دایره واژگان و در نظر گرفتن جواب‌های احتمالی برای گفتگوهای پرتکرار، میتوانید به فرد حاضر جواب تبدیل شوید. البته حاضر جوابی در کنار دایره واژگان گسترده، نیاز به اعتمادبه‌نفس بالاتر و کنترل استرس دارد.
توجه به ارتباط غیرکلامی
در بیشتر مواقع، اهمیت پیام‌هایی که از طریق دست‌ها، چشم‌ها، عضلات صورت و حالت ایستادن یا نشستن منتقل می‌کنیم، اگر بیش از پیام‌های کلامی نباشد، کمتر از آن نیست. در ادامه به هر کدام از این موارد اشاره می‌کنیم.
ایجاد ارتباط چشمی: چشم‌های مخاطب، مهم‌ترین دریچه نفوذ و تاثیرگذاری بر مخاطبان است. سعی کنید تا در هنگام حرف زدن، به چشم‌های تمام مخاطبان توجه کنید و نگاه خود را در جمع بچرخوانید. با این‌کار به آن‌ها نشان می‌دهید که مخاطب حرف شما هستند. به‌هیچ عنوان برای مدت‌زمان زیاد به نوشته‌های خود یا زمین توجه نکنید. زیرا در این‌صورت، مسیر تأثیرگذاری شما به‌کلی مسدود می‌شود.
- استفاده از دست‌ها: دست‌های خود را داخل جیب نکرده و بازوهای‌تان را به بدن خود نزدیک نکنید.
- لبخند زدن: لبخند زدن به مخاطب پیام وجود امنیت داده و گارد مخاطب را باز می‌کند. همواره صورتک لبخند را در سطوح پر استفاده قرار دهید و با دیدن آن‌ها لبخند بزنید. با زیاد لبخند زدن و مثبت‌اندیشی، به این کار عادت می‌کنید.
- حالت بدنی: به‌طور کامل صاف به‌ایستید و تا جای ممکن خم نشوید.
- حالت صورت: سعی کنید تا حالت صورت شما با هیجان‌تان یکسان باشد. وقتی جدی هستید و نکته جدی را بیان می‌کنید میتوانید تا حدی اخم کنید اما اگر در حال سورپرایز کردن مخاطب هستید، صورت‌تان هم حالت تعجب داشته باشد. در این حالت ابروهای شما به‌سمت بالا حرکت می‌کند.
در نهایت برای دیدن الگوهای موفق، میتوانید فیلم سخنرانی و گفتگوی افراد دارای فن بیان قوی را مشاهده کنید و با توجه به زبان بدن این افراد و یادگیری از طریق مشاهده، به تقویت فن بیان خود کمک کنید.