معرفی ۳ دمنوش برای کم کاری تیروئید
معرفی ۳ دمنوش برای کم کاری تیروئید : بررسی علمی و پزشکی
آیا دمنوش های گیاهی می توانند در درمان کم کاری تیروئید مؤثر باشند؟ پاسخ کوتاه به این سؤال خیر است. در حال حاضر هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد دمنوش های گیاهی به تنهایی می توانند کم کاری تیروئید را درمان کنند یا جایگزین درمان های دارویی استاندارد شوند. با این حال برخی از دمنوش های گیاهی ممکن است به عنوان مکمل های حمایتی در کنار درمان های اصلی برای بهبود برخی از علائم و جنبه های مرتبط با کم کاری تیروئید مفید باشند. در این مقاله به بررسی علمی و پزشکی کم کاری تیروئید روش های درمانی استاندارد و نقش احتمالی سه دمنوش گیاهی به عنوان مکمل های حمایتی خواهیم پرداخت.
کم کاری تیروئید : تعریف و معرفی علمی
کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدیسم (Hypothyroidism) یک اختلال غدد درون ریز است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند. غده تیروئید یک غده پروانه ای شکل کوچک در جلوی گردن نقش حیاتی در تنظیم متابولیسم بدن ایفا می کند. هورمون های تیروئید اصلی تیروکسین (T۴) و تری یودوتیرونین (T۳) بر تقریباً تمام جنبه های عملکرد بدن از جمله ضربان قلب دمای بدن وزن سطح انرژی و خلق وخو تأثیر می گذارند.
در کم کاری تیروئید کاهش تولید هورمون های تیروئید منجر به کند شدن فرآیندهای متابولیکی بدن می شود. این وضعیت می تواند طیف گسترده ای از علائم و نشانه ها را ایجاد کند و در صورت عدم درمان عوارض جدی به دنبال داشته باشد.
علل اصلی کم کاری تیروئید عبارتند از :
- تیروئیدیت هاشیموتو : یک بیماری خودایمنی که در آن سیستم ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می کند و باعث آسیب و کاهش عملکرد آن می شود. این شایع ترین علت کم کاری تیروئید در کشورهای توسعه یافته است.
- ید ناکافی : ید یک ماده معدنی ضروری برای تولید هورمون های تیروئید است. کمبود ید در رژیم غذایی می تواند منجر به کم کاری تیروئید شود. این علت بیشتر در مناطق با کمبود ید شایع است.
- درمان پرکاری تیروئید : درمان های پرکاری تیروئید مانند ید رادیواکتیو یا جراحی می توانند منجر به کم کاری تیروئید شوند.
- داروها : برخی داروها مانند لیتیوم و آمیودارون می توانند بر عملکرد تیروئید تأثیر منفی بگذارند و باعث کم کاری تیروئید شوند.
- اختلالات غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس : این غدد در مغز تولید هورمون های محرک تیروئید (TSH) را تنظیم می کنند. اختلال در عملکرد این غدد می تواند منجر به کم کاری تیروئید ثانویه شود.
- کم کاری تیروئید مادرزادی : برخی نوزادان به صورت مادرزادی با کم کاری تیروئید متولد می شوند. تشخیص و درمان زودهنگام این نوع کم کاری تیروئید برای جلوگیری از عوارض رشد و تکامل بسیار مهم است.
علائم و نشانه های مرتبط با کم کاری تیروئید
علائم کم کاری تیروئید می تواند بسیار متنوع باشد و بسته به شدت کمبود هورمون و مدت زمان آن از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در مراحل اولیه ممکن است علائم خفیف و غیر اختصاصی باشند و به راحتی نادیده گرفته شوند. با پیشرفت بیماری علائم معمولاً واضح تر و جدی تر می شوند.
علائم و نشانه های شایع کم کاری تیروئید عبارتند از :
- خستگی و ضعف : احساس خستگی مفرط و کاهش انرژی حتی پس از استراحت کافی.
- افزایش وزن : افزایش وزن غیرقابل توضیح حتی با وجود رژیم غذایی و فعالیت بدنی مشابه.
- عدم تحمل سرما : احساس سرمای شدید حتی در هوای معتدل.
- یبوست : مشکلات گوارشی مانند یبوست مزمن.
- پوست خشک و موهای شکننده : خشکی پوست ریزش مو و شکنندگی موها و ناخن ها.
- درد عضلانی و مفصلی : درد و گرفتگی عضلات درد مفاصل.
- افسردگی و مشکلات حافظه : تغییرات خلقی مانند افسردگی تحریک پذیری و مشکلات تمرکز و حافظه.
- نبض آهسته : کاهش ضربان قلب.
- تورم صورت و چشم ها : پف کردگی صورت و اطراف چشم ها.
- گواتر (بزرگ شدن غده تیروئید) : در برخی موارد غده تیروئید ممکن است بزرگ شود و به صورت یک توده در جلوی گردن قابل مشاهده باشد.
- اختلالات قاعدگی در زنان : نامنظمی قاعدگی خونریزی شدید یا طولانی مدت.
- ناباروری : کم کاری تیروئید درمان نشده می تواند بر باروری در زنان و مردان تأثیر منفی بگذارد.
لازم به ذکر است که این علائم می توانند غیر اختصاصی باشند و در سایر بیماری ها نیز مشاهده شوند. بنابراین تشخیص قطعی کم کاری تیروئید نیازمند انجام آزمایش های پزشکی است.
روش های تشخیص علمی و پزشکی کم کاری تیروئید
تشخیص کم کاری تیروئید معمولاً با انجام آزمایش خون صورت می گیرد. آزمایش اصلی برای تشخیص کم کاری تیروئید اندازه گیری سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) در خون است. TSH توسط غده هیپوفیز تولید می شود و به غده تیروئید سیگنال می دهد تا هورمون های تیروئید تولید کند.
- افزایش سطح TSH : در کم کاری تیروئید اولیه (مشکل در خود غده تیروئید) سطح TSH در خون افزایش می یابد زیرا غده هیپوفیز تلاش می کند تا با افزایش تولید TSH غده تیروئید را تحریک کند تا هورمون های بیشتری تولید کند. افزایش TSH معمولاً اولین و حساس ترین نشانه کم کاری تیروئید است.
- کاهش سطح T۴ : اندازه گیری سطح تیروکسین آزاد (Free T۴) نیز معمولاً انجام می شود. در کم کاری تیروئید سطح T۴ آزاد در خون کاهش می یابد.
- اندازه گیری T۳ : در برخی موارد ممکن است سطح تری یودوتیرونین آزاد (Free T۳) نیز اندازه گیری شود اما معمولاً TSH و Free T۴ برای تشخیص کافی هستند.
- آنتی بادی های تیروئید : در صورت مشکوک بودن به تیروئیدیت هاشیموتو ممکن است آزمایش آنتی بادی های تیروئید مانند آنتی بادی ضد تیروئید پراکسیداز (Anti-TPO) و آنتی بادی ضد تیروگلوبولین (Anti-Tg) نیز درخواست شود. وجود این آنتی بادی ها نشان دهنده یک بیماری خودایمنی است.
در موارد نادر کم کاری تیروئید ثانویه (مشکل در غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس) سطح TSH ممکن است طبیعی یا حتی پایین باشد. در این موارد پزشک ممکن است آزمایش های دیگری برای بررسی عملکرد غده هیپوفیز و هیپوتالاموس درخواست کند.
سایر روش های تشخیصی که ممکن است در برخی موارد استفاده شوند عبارتند از :
- سونوگرافی تیروئید : برای بررسی ساختار غده تیروئید و تشخیص گواتر یا ندول های تیروئید.
- اسکن تیروئید : برای ارزیابی عملکرد غده تیروئید و تشخیص ندول های گرم یا سرد تیروئید.
- بیوپسی سوزنی ظریف (FNA) : در صورت وجود ندول مشکوک در تیروئید ممکن است بیوپسی برای بررسی سلولی و رد سرطان تیروئید انجام شود.
تشخیص دقیق کم کاری تیروئید و تعیین علت آن برای انتخاب روش درمانی مناسب بسیار مهم است.
روش های درمانی (دارویی پزشکی و بالینی) کم کاری تیروئید
درمان اصلی و استاندارد کم کاری تیروئید جایگزینی هورمون تیروئید است. لووتیروکسین (Levothyroxine) یک هورمون تیروئید مصنوعی مشابه T۴ داروی انتخابی برای درمان کم کاری تیروئید است. لووتیروکسین به صورت قرص خوراکی در دسترس است و باید به صورت روزانه و معمولاً ناشتا مصرف شود.
نکات مهم در مورد درمان با لووتیروکسین :
- دوز دارو : دوز لووتیروکسین بر اساس سطح TSH سن وزن وضعیت سلامتی کلی فرد و شدت کم کاری تیروئید توسط پزشک تعیین می شود. دوز دارو ممکن است در طول زمان بر اساس پاسخ فرد به درمان و نتایج آزمایش های TSH تنظیم شود.
- مصرف دارو : لووتیروکسین باید به صورت منظم و دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شود. بهتر است دارو هر روز صبح ناشتا حداقل ۳۰ دقیقه قبل از صبحانه یا سایر داروها مصرف شود.
- تداخلات دارویی : برخی داروها و مکمل ها می توانند با جذب لووتیروکسین تداخل داشته باشند. مهم است که پزشک خود را در مورد تمام داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید مطلع سازید. برخی از داروهایی که می توانند با لووتیروکسین تداخل داشته باشند عبارتند از : مکمل های آهن و کلسیم آنتی اسیدها سوکرالفات و برخی داروهای ضد افسردگی و ضد تشنج.
- پیگیری و تنظیم دوز : پس از شروع درمان با لووتیروکسین پزشک به طور منظم سطح TSH شما را اندازه گیری می کند تا از مؤثر بودن درمان و تنظیم دوز دارو اطمینان حاصل کند. معمولاً آزمایش TSH ۶-۸ هفته پس از شروع درمان یا تغییر دوز دارو تکرار می شود.
درمان کم کاری تیروئید معمولاً مادام العمر است. با درمان مناسب و پیگیری منظم اکثر افراد مبتلا به کم کاری تیروئید می توانند زندگی سالم و فعالی داشته باشند.
سایر روش های درمانی (به جز جایگزینی هورمون تیروئید) برای کم کاری تیروئید وجود ندارد. درمان های جایگزین یا مکمل که ادعا می کنند کم کاری تیروئید را درمان می کنند معمولاً فاقد پشتوانه علمی هستند و ممکن است حتی مضر باشند. مهم است که به درمان های پزشکی استاندارد پایبند باشید و قبل از استفاده از هرگونه درمان جایگزین یا مکمل با پزشک خود مشورت کنید.
راهکارهای خانگی و توصیه های سبک زندگی (در صورت امکان) برای کم کاری تیروئید
در حالی که هیچ راهکار خانگی یا تغییر سبک زندگی نمی تواند جایگزین درمان دارویی کم کاری تیروئید شود برخی اقدامات می توانند به عنوان مکمل های حمایتی در کنار درمان اصلی به بهبود کیفیت زندگی و مدیریت علائم کمک کنند.
توصیه های سبک زندگی و راهکارهای خانگی حمایتی :
- رژیم غذایی متعادل و سالم : تغذیه مناسب و متعادل برای سلامت کلی بدن ضروری است و می تواند به بهبود سطح انرژی و مدیریت وزن در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید کمک کند.
- مصرف ید کافی : اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی شما حاوی مقدار کافی ید است. منابع خوب ید عبارتند از نمک یددار غذاهای دریایی و لبنیات. با این حال در صورت ابتلا به تیروئیدیت هاشیموتو مصرف بیش از حد ید ممکن است مضر باشد. بنابراین در مورد میزان مناسب مصرف ید با پزشک خود مشورت کنید.
- مصرف سلنیوم : سلنیوم یک ماده معدنی ضروری برای عملکرد صحیح تیروئید است. منابع غذایی خوب سلنیوم عبارتند از آجیل برزیلی ماهی تن تخم مرغ و گوشت.
- پرهیز از غذاهای گواترزا (در صورت توصیه پزشک) : برخی غذاها مانند کلم بروکلی گل کلم کلم بروکسل شلغم و سویا می توانند در جذب ید اختلال ایجاد کنند و عملکرد تیروئید را تحت تأثیر قرار دهند به خصوص در صورت کمبود ید. مصرف متعادل این غذاها معمولاً مشکلی ایجاد نمی کند اما در صورت کمبود ید یا ابتلا به تیروئیدیت هاشیموتو ممکن است پزشک توصیه کند مصرف آن ها را محدود کنید.
- مصرف فیبر کافی : برای مقابله با یبوست که یکی از علائم شایع کم کاری تیروئید است مصرف فیبر کافی از طریق میوه ها سبزیجات و غلات کامل توصیه می شود.
- ورزش منظم : فعالیت بدنی منظم می تواند به افزایش سطح انرژی بهبود خلق وخو مدیریت وزن و کاهش خستگی کمک کند. ورزش های هوازی مانند پیاده روی شنا و دوچرخه سواری و تمرینات قدرتی توصیه می شوند.
- مدیریت استرس : استرس مزمن می تواند بر عملکرد تیروئید و سلامت کلی بدن تأثیر منفی بگذارد. تکنیک های مدیریت استرس مانند یوگا مدیتیشن تنفس عمیق و گذراندن وقت در طبیعت می توانند مفید باشند.
- خواب کافی : کمبود خواب می تواند علائم کم کاری تیروئید را تشدید کند. سعی کنید هر شب ۷-۸ ساعت خواب با کیفیت داشته باشید.
نقش دمنوش های گیاهی به عنوان مکمل های حمایتی :
همانطور که در ابتدا اشاره شد هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد دمنوش های گیاهی به تنهایی می توانند کم کاری تیروئید را درمان کنند. با این حال برخی از دمنوش های گیاهی ممکن است به عنوان مکمل های حمایتی در کنار درمان های اصلی برای بهبود برخی از علائم و جنبه های مرتبط با کم کاری تیروئید مفید باشند.
۳ دمنوش گیاهی که ممکن است به عنوان مکمل حمایتی در کم کاری تیروئید مفید باشند (با احتیاط و مشورت پزشک) :
- دمنوش زنجبیل : زنجبیل دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است و ممکن است به بهبود عملکرد سیستم ایمنی و کاهش التهاب در بدن کمک کند. برخی مطالعات نشان داده اند که زنجبیل می تواند به بهبود عملکرد تیروئید در مدل های حیوانی کمک کند اما تحقیقات انسانی در این زمینه محدود است. زنجبیل همچنین به عنوان بهترین دمنوش برای کم کاری تیروئید می تواند به بهبود مشکلات گوارشی مانند یبوست و حالت تهوع که در کم کاری تیروئید شایع هستند کمک کند.
- نحوه مصرف : یک تکه کوچک زنجبیل تازه را رنده کرده و به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. بگذارید ۵-۱۰ دقیقه دم بکشد. می توانید دمنوش را صاف کرده و میل کنید. می توانید به دلخواه کمی لیمو و عسل به آن اضافه کنید.
- احتیاط : زنجبیل ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد به خصوص داروهای رقیق کننده خون. قبل از مصرف دمنوش زنجبیل به خصوص اگر دارو مصرف می کنید با پزشک خود مشورت کنید.
- دمنوش نعناع فلفلی : نعناع فلفلی دارای خواص ضد اسپاسم و آرام بخش است و می تواند به بهبود مشکلات گوارشی مانند نفخ سوء هاضمه و سندرم روده تحریک پذیر (IBS) که ممکن است در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید شایع باشند کمک کند. همچنین عطر نعناع فلفلی می تواند به افزایش سطح انرژی و کاهش خستگی کمک کند.
- نحوه مصرف : یک قاشق چای خوری نعناع فلفلی خشک یا چند برگ نعناع فلفلی تازه را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. بگذارید ۵-۱۰ دقیقه دم بکشد. دمنوش را صاف کرده و میل کنید.
- احتیاط : نعناع فلفلی ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد و در برخی افراد باعث سوزش سر دل شود. در صورت بروز عوارض جانبی مصرف را قطع کنید و با پزشک خود مشورت کنید.
- دمنوش بابونه : بابونه دارای خواص آرام بخش و ضد التهابی است و می تواند به کاهش استرس اضطراب و بهبود کیفیت خواب کمک کند. مشکلات خواب و تغییرات خلقی از علائم شایع کم کاری تیروئید هستند و بابونه ممکن است به بهبود این علائم کمک کند.
- نحوه مصرف : یک قاشق چای خوری بابونه خشک یا یک کیسه چای بابونه را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. بگذارید ۵-۱۰ دقیقه دم بکشد. دمنوش را صاف کرده و میل کنید.
- احتیاط : بابونه به طور کلی بی خطر است اما در موارد نادر ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شود. در صورت بروز علائم آلرژی مصرف را قطع کنید و با پزشک خود مشورت کنید.
تأکید مجدد : دمنوش های گیاهی ذکر شده تنها به عنوان مکمل های حمایتی هستند و نباید به عنوان جایگزین درمان دارویی کم کاری تیروئید استفاده شوند. قبل از مصرف هرگونه دمنوش گیاهی به خصوص اگر دارو مصرف می کنید یا شرایط پزشکی خاصی دارید با پزشک خود مشورت کنید.
روش های پیشگیری و اقدامات لازم برای کم کاری تیروئید
در بسیاری از موارد پیشگیری از کم کاری تیروئید امکان پذیر نیست به خصوص در مواردی که علت کم کاری تیروئید بیماری خودایمنی مانند تیروئیدیت هاشیموتو باشد. با این حال برخی اقدامات می توانند به حفظ سلامت تیروئید و تشخیص زودهنگام کم کاری تیروئید کمک کنند.
اقدامات پیشگیرانه و توصیه های لازم :
- مصرف ید کافی : اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی شما حاوی مقدار کافی ید است به خصوص اگر در منطقه ای با کمبود ید زندگی می کنید. استفاده از نمک یددار و مصرف منظم غذاهای دریایی می تواند به تأمین ید کافی کمک کند.
- غربالگری نوزادان : در بسیاری از کشورها غربالگری کم کاری تیروئید مادرزادی برای تمام نوزادان تازه متولد شده انجام می شود. این غربالگری به تشخیص زودهنگام و درمان کم کاری تیروئید مادرزادی و جلوگیری از عوارض جدی آن کمک می کند.
- آزمایش تیروئید در گروه های پرخطر : افرادی که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کم کاری تیروئید هستند مانند افراد دارای سابقه خانوادگی بیماری تیروئید بیماری های خودایمنی دیگر (مانند دیابت نوع ۱ سلیاک آرتریت روماتوئید) زنان بالای ۶۰ سال و افرادی که تحت درمان با لیتیوم یا آمیودارون هستند باید به طور منظم آزمایش تیروئید انجام دهند.
- توجه به علائم : آگاهی از علائم و نشانه های کم کاری تیروئید و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم می تواند به تشخیص زودهنگام و شروع درمان به موقع کمک کند.
- پرهیز از مصرف بیش از حد ید : در برخی موارد مصرف بیش از حد ید نیز می تواند منجر به مشکلات تیروئید شود. به خصوص در افراد مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو مصرف بیش از حد ید ممکن است مضر باشد. بنابراین در مورد میزان مناسب مصرف ید با پزشک خود مشورت کنید.
- پرهیز از سیگار کشیدن : سیگار کشیدن می تواند بر عملکرد تیروئید تأثیر منفی بگذارد و خطر ابتلا به بیماری های تیروئید را افزایش دهد. ترک سیگار برای سلامت کلی بدن و سلامت تیروئید توصیه می شود.
نتیجه گیری علمی و کاربردی
کم کاری تیروئید یک اختلال شایع غدد درون ریز است که نیازمند درمان پزشکی استاندارد با جایگزینی هورمون تیروئید است. دمنوش های گیاهی به تنهایی نمی توانند کم کاری تیروئید را درمان کنند و جایگزین درمان های دارویی شوند. با این حال برخی دمنوش های گیاهی مانند زنجبیل نعناع فلفلی و بابونه ممکن است به عنوان مکمل های حمایتی در کنار درمان های اصلی برای بهبود برخی از علائم و جنبه های مرتبط با کم کاری تیروئید مفید باشند.
نکات کلیدی :
- درمان اصلی کم کاری تیروئید جایگزینی هورمون تیروئید با لووتیروکسین است.
- هیچ دمنوش گیاهی نمی تواند جایگزین درمان دارویی کم کاری تیروئید شود.
- برخی دمنوش های گیاهی ممکن است به عنوان مکمل های حمایتی برای بهبود علائم خاص مانند مشکلات گوارشی استرس و خستگی مفید باشند.
- قبل از مصرف هرگونه دمنوش گیاهی به خصوص اگر دارو مصرف می کنید یا شرایط پزشکی خاصی دارید با پزشک خود مشورت کنید.
- رژیم غذایی سالم ورزش منظم مدیریت استرس و خواب کافی به عنوان سبک زندگی سالم می توانند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به کم کاری تیروئید کمک کنند.
- تشخیص زودهنگام و درمان مناسب کم کاری تیروئید برای جلوگیری از عوارض جدی و حفظ سلامت بسیار مهم است.
بخش پرسش و پاسخ
پرسش ۱ : آیا دمنوش های گیاهی می توانند سطح هورمون تیروئید را افزایش دهند؟
پاسخ : خیر هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد دمنوش های گیاهی می توانند به طور مستقیم سطح هورمون تیروئید (T۴ و T۳) را افزایش دهند. درمان اصلی کم کاری تیروئید جایگزینی هورمون تیروئید با داروی لووتیروکسین است. دمنوش های گیاهی ممکن است به عنوان مکمل های حمایتی برای بهبود برخی از علائم مانند خستگی یا مشکلات گوارشی مفید باشند اما تأثیری بر سطح هورمون تیروئید ندارند.
پرسش ۲ : آیا مصرف دمنوش های گیاهی در دوران بارداری و شیردهی برای کم کاری تیروئید مجاز است؟
پاسخ : مصرف برخی دمنوش های گیاهی در دوران بارداری و شیردهی ممکن است بی خطر نباشد و حتی مضر باشد. به طور کلی توصیه می شود در دوران بارداری و شیردهی از مصرف خودسرانه دمنوش های گیاهی خودداری کنید و قبل از مصرف هر نوع دمنوش حتماً با پزشک خود مشورت کنید. در مورد کم کاری تیروئید درمان اصلی در دوران بارداری و شیردهی نیز جایگزینی هورمون تیروئید با لووتیروکسین است و باید تحت نظر پزشک متخصص غدد انجام شود.
پرسش ۳ : آیا دمنوش های گیاهی می توانند عوارض جانبی داروی لووتیروکسین را کاهش دهند؟
پاسخ : داروی لووتیروکسین به طور کلی داروی بی خطری است و عوارض جانبی جدی ناشی از مصرف آن نادر است به شرطی که دوز دارو به درستی توسط پزشک تنظیم شده باشد. برخی از دمنوش های گیاهی ممکن است به بهبود برخی از علائم مرتبط با کم کاری تیروئید مانند مشکلات گوارشی یا استرس کمک کنند و به این ترتیب به طور غیر مستقیم به بهبود کیفیت زندگی فرد در طول درمان با لووتیروکسین کمک کنند. با این حال هیچ دمنوش گیاهی نمی تواند عوارض جانبی احتمالی لووتیروکسین را مستقیماً کاهش دهد. در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی ناشی از مصرف لووتیروکسین باید با پزشک خود مشورت کنید.
تأکید مهم : اطلاعات ارائه شده در این مقاله جنبه عمومی دارد و نباید به عنوان جایگزین نظر پزشک متخصص تلقی شود. در صورت داشتن هرگونه سؤال یا نگرانی در مورد کم کاری تیروئید حتماً به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید. تشخیص و درمان کم کاری تیروئید باید توسط پزشک متخصص انجام شود.