مهریه در صورت فوت شوهر

پس از فوت شوهر، مهریه زن همچنان به قوت خود باقی است و او می تواند تمام حق مهریه خود را از اموال و دارایی های به جا مانده از همسرش (ترکه) مطالبه کند. این حق، از جمله دیون ممتاز متوفی به شمار می رود و در اولویت پرداخت قرار دارد.

فوت همسر، یک تجربه دشوار و طاقت فرسا است که با خود غم و اندوه فراوان به همراه می آورد. در چنین شرایطی، علاوه بر مسائل عاطفی و روانی، دغدغه های مالی و حقوقی نیز می تواند بار سنگینی بر دوش بازماندگان، به ویژه همسر متوفی، بگذارد. یکی از این مسائل مهم، موضوع مهریه است؛ حقی مالی که بسیاری از زنان از زمان عقد نکاح، مالک آن هستند. تصورات غلطی در جامعه وجود دارد که فوت شوهر را مانعی برای مطالبه مهریه می دانند، در حالی که قوانین کشورمان این حق را به رسمیت شناخته و حمایت می کند. آگاهی از این قوانین و رویه های حقوقی، برای زنان بیوه، خانواده های متوفی و حتی متخصصان حقوقی، از اهمیت بالایی برخوردار است تا بتوانند با دیدی باز و آگاهانه، مسیر احقاق حقوق خود یا دیگران را طی کنند.

۱. مهریه چیست؟ تعریف و جایگاه قانونی

مهریه، به عنوان یکی از مهم ترین حقوق مالی زن در قانون مدنی ایران، هدیه ای است که مرد در زمان عقد نکاح به زن می دهد یا متعهد به پرداخت آن می شود. بر اساس ماده ۱۰۷۸ قانون مدنی، هر چیزی که دارای ارزش مالی باشد و بتوان مالک آن شد، می تواند به عنوان مهریه تعیین شود. این مال می تواند شامل وجه نقد، سکه، طلا، اموال منقول یا غیرمنقول باشد.

آنچه که اغلب مورد غفلت قرار می گیرد، این است که زن به محض جاری شدن صیغه عقد نکاح، مالک تمام مهریه می شود. این موضوع در ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به صراحت بیان شده است. یعنی حتی اگر زن و شوهر هرگز زندگی مشترک را آغاز نکرده باشند یا نزدیکی صورت نگرفته باشد، زن صاحب مهریه است. این مالکیت، مهریه را به یک «دِین ممتاز» تبدیل می کند که بر ذمه مرد قرار دارد و باید در هر زمانی که زن مطالبه کند، پرداخت شود.

جایگاه مهریه به عنوان دین ممتاز، اهمیت ویژه ای در زمان فوت شوهر پیدا می کند. مهریه با ارث تفاوت ماهیتی دارد؛ ارث حقی است که پس از کسر دیون متوفی و انجام وصایا، به ورثه تعلق می گیرد، اما مهریه، دینی است که مرد در زمان حیات خود به زن بدهکار بوده و باید پیش از تقسیم ارث، از محل اموال به جا مانده (ترکه) پرداخت شود. این اولویت پرداخت، نشان دهنده حمایت قانون از حق مالی زن است.

۲. قابلیت مطالبه مهریه در صورت فوت شوهر

یکی از بزرگترین ابهامات و تصورات نادرست در خصوص مهریه، آن است که بسیاری فکر می کنند با فوت شوهر، حق مهریه زن نیز از بین می رود یا مطالبه آن غیرممکن می شود. اما قانون به صراحت بیان می کند که فوت شوهر، هیچ مانعی برای مطالبه مهریه زن ایجاد نمی کند. مهریه، دینی است که بر عهده متوفی بوده و باید از محل ترکه او پرداخت گردد.

ترکه به معنای تمامی اموال و دارایی های منقول و غیرمنقولی است که از شخص فوت شده به جا می ماند. این دارایی ها شامل ملک، خودرو، حساب های بانکی، سهام و هرگونه ارزش مالی دیگری است که متوفی در زمان فوت خود مالک آن بوده است. مهریه زن، مستقیماً از همین اموال مطالبه و پرداخت می شود.

نکته ای حیاتی که باید به آن توجه شود، عدم تأثیر نزدیکی (رابطه زناشویی) بر حق دریافت تمام مهریه پس از فوت شوهر است. برخلاف مواردی مانند طلاق که در آن عدم نزدیکی می تواند منجر به تنصیف مهریه شود، در صورت فوت شوهر، زن مستحق دریافت تمام مهریه تعیین شده است، حتی اگر نزدیکی میان آن ها صورت نگرفته باشد. این موضوع نشان دهنده اهمیت و جایگاه ویژه مهریه در نظام حقوقی ایران است که آن را از سایر تعهدات مالی متمایز می کند و حق مالکیت زن بر آن را در هر شرایطی تضمین می نماید.

۳. شرایط و ضوابط قانونی مطالبه مهریه پس از فوت شوهر

مطالبه مهریه پس از فوت شوهر، تابع شرایط و ضوابط قانونی مشخصی است که آگاهی از آن ها برای احقاق حق ضروری است. این شرایط، جزئیات پرداخت، نحوه محاسبه و مسئولیت های قانونی را شفاف سازی می کنند.

مهریه در عقد دائم و موقت

حق مطالبه مهریه، هم برای زنانی که در عقد دائم هستند و هم برای زنانی که در عقد موقت (صیغه) بوده اند، پس از فوت شوهرشان وجود دارد. هیچ تفاوتی در اصل حق مطالبه بین این دو نوع عقد نیست. البته در عقد موقت، به دلیل عدم ثبت رسمی، ممکن است فرآیند اثبات و مطالبه در دادگاه کمی پیچیده تر باشد، اما اصل حق ثابت است.

ملاک محاسبه مهریه (سکه، طلا، وجه نقد)

در خصوص نحوه محاسبه مهریه، به ویژه مهریه هایی که به صورت سکه یا طلا تعیین شده اند، ابهامات زیادی وجود دارد. بر خلاف تصور برخی که ملاک را تاریخ فوت یا تاریخ عقد می دانند، رویه قضایی غالب و حمایت از حقوق زوجه بر این است که ملاک محاسبه، نرخ روز پرداخت است. این بدان معناست که اگر مهریه به صورت سکه باشد، ارزش آن بر اساس قیمت سکه در روزی که قرار است پرداخت شود، محاسبه می گردد، نه در تاریخ فوت همسر. این امر به دلیل حفظ ارزش مهریه در برابر تورم و نوسانات اقتصادی است و حقوق زن را در طول زمان حفظ می کند.

«مهریه دین ممتاز است و مطالبه آن پس از فوت شوهر، حتی در صورت عدم نزدیکی، به طور کامل و با نرخ روز پرداخت انجام می شود.»

اولویت پرداخت دیون متوفی

هنگامی که فردی فوت می کند و اموالی از او باقی می ماند، ترکه او قبل از تقسیم بین ورثه، باید برای پرداخت دیون و تکالیف خاصی صرف شود. ترتیب قانونی پرداخت ها به شرح زیر است:

1. هزینه کفن و دفن و تجهیز متوفی: این هزینه ها در اولویت نخست قرار دارند و باید قبل از هر دین دیگری از ترکه پرداخت شوند.
2. دیون ممتاز (از جمله مهریه زن): پس از هزینه های ضروری تدفین، مهریه زن به عنوان یک دین ممتاز، در اولویت پرداخت قرار می گیرد. این امر در مواد ۸۶۹ و ۲۲۶ قانون امور حسبی تصریح شده است. سایر دیون ممتاز نیز در این مرحله پرداخت می شوند.
3. سایر دیون: پس از پرداخت دیون ممتاز، سایر بدهی های متوفی که در قراردادها یا تعهدات دیگر بر عهده او بوده است، پرداخت می شود.
4. سهم الارث ورثه: در نهایت، اگر پس از پرداخت تمامی دیون و بدهی ها، مالی باقی ماند، آن مال به عنوان ارث بین ورثه تقسیم خواهد شد.

مسئولیت پرداخت مهریه

یک نکته بسیار مهم که باید به آن تأکید شود، این است که مسئولیت پرداخت مهریه، منحصراً از محل ترکه متوفی است و ورثه هیچ گونه الزامی به پرداخت مهریه از اموال شخصی خود ندارند. به عنوان مثال، اگر شوهر مالی از خود به جای نگذاشته باشد، زن نمی تواند مهریه خود را از پدر شوهر، برادر شوهر، یا سایر اعضای خانواده متوفی مطالبه کند. این موضوع برای بسیاری از افراد ابهام برانگیز است و باید به دقت روشن شود که ورثه تنها در حد سهم خود از ترکه متوفی (پس از پرداخت دیون) مسئول هستند و اموال شخصی آن ها هیچ ارتباطی به مهریه همسر متوفی ندارد.

۴. نحوه و مراحل قانونی مطالبه مهریه از ترکه متوفی

مطالبه مهریه پس از فوت شوهر، یک فرآیند قانونی است که نیاز به آگاهی از مراحل و مدارک لازم دارد. این فرآیند می تواند از دو طریق اصلی، یعنی اجرای ثبت اسناد و دادگاه خانواده، دنبال شود.

گام اول: تأمین مدارک لازم

قبل از هر اقدامی، جمع آوری مدارک زیر ضروری است:

• سند ازدواج (عقدنامه): این سند، مهمترین مدرک برای اثبات عقد و میزان مهریه است.
• گواهی فوت شوهر: برای اثبات فوت و آغاز مراحل حقوقی.
• شناسنامه و کارت ملی زوجین: برای احراز هویت.
• برگ حصر وراثت (در صورت وجود): این سند، نام و سهم الارث تمامی ورثه را مشخص می کند و برای تعیین طرفین دعوا یا ابلاغ اجراییه ضروری است. اگر حصر وراثت انجام نشده باشد، زن باید ابتدا برای دریافت آن اقدام کند.

روش اول: مطالبه از طریق اجرای ثبت اسناد

این روش به دلیل رسمی بودن سند ازدواج، غالباً سریع تر و کم هزینه تر از روش قضایی است، به خصوص زمانی که ترکه مشخص و قابل توقیف باشد.

1. مراجعه به دفترخانه ثبت عقد: زن با در دست داشتن مدارک فوق، به دفترخانه ای که عقد ازدواج در آن ثبت شده، مراجعه می کند.
2. درخواست صدور اجرائیه: سردفتر، پس از بررسی مدارک، درخواست صدور اجرائیه برای وصول مهریه را ثبت می کند.
3. ابلاغ به ورثه: اجرائیه به ورثه قانونی متوفی ابلاغ می شود. ورثه معمولاً ۱۰ روز فرصت دارند تا نسبت به پرداخت مهریه اقدام کنند.
4. توقیف ترکه: در صورت عدم پرداخت مهریه در مهلت مقرر، زن می تواند از طریق اداره ثبت، تقاضای توقیف اموال متوفی (ترکه) را نماید. اموالی مانند حساب های بانکی، املاک، خودرو و سایر دارایی ها قابل توقیف هستند.

مزایا و معایب:
مزیت اصلی این روش، سرعت نسبی و هزینه کمتر (حدود یک بیستم مبلغ مهریه به عنوان نیم عشر اجرایی) است. اما اگر ترکه مشخصی وجود نداشته باشد یا ورثه در مورد میزان و وجود اموال اختلاف نظر داشته باشند، این روش ممکن است کارایی لازم را نداشته باشد و نیاز به مراجعه به دادگاه باشد.

روش دوم: مطالبه از طریق دادگاه خانواده

این روش برای مواردی که پیچیدگی های حقوقی بیشتری دارند، ترکه مشخص نیست یا ورثه همکاری نمی کنند، مناسب تر است.

1. تقدیم دادخواست به طرفیت ورثه: زن باید با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، دادخواست مطالبه مهریه را به طرفیت تمامی ورثه متوفی (که از طریق گواهی حصر وراثت مشخص شده اند) تنظیم و تقدیم دادگاه خانواده کند.
2. رسیدگی قضایی: دادگاه به دعوا رسیدگی کرده و پس از احراز صحت عقد و میزان مهریه، و همچنین بررسی وضعیت ترکه متوفی، حکم به پرداخت مهریه از محل ترکه صادر می کند.
3. صدور حکم و اجرای آن: پس از صدور حکم قطعی، زن می تواند از طریق واحد اجرای احکام دادگاه، نسبت به توقیف و فروش اموال متوفی برای وصول مهریه خود اقدام کند.

مزایا و معایب:
این روش، جامعیت بیشتری دارد و دادگاه می تواند در مورد اختلافات مربوط به ترکه یا سایر مسائل حقوقی نیز تصمیم گیری کند. اما مراحل آن طولانی تر و هزینه های دادرسی نیز بیشتر (حدود سه و نیم درصد مبلغ مهریه) است. در مواردی که اموال متوفی برای پرداخت مهریه کافی نباشد، دادگاه می تواند حکم به پرداخت مهریه در حد موجودی ترکه صادر کند و زن نمی تواند مازاد مهریه را از اموال شخصی ورثه مطالبه کند.

۵. سایر حقوق مالی زن پس از فوت شوهر (تمایز با مهریه)

علاوه بر مهریه، زن پس از فوت شوهر ممکن است دارای حقوق مالی دیگری نیز باشد که از لحاظ ماهیت و نحوه مطالبه با مهریه متفاوت هستند. آگاهی از این حقوق به زن کمک می کند تا تمامی مطالبات قانونی خود را بشناسد و احقاق کند.

سهم الارث زوجه

همسر دائمی متوفی، پس از کسر دیون و وصایای او، از اموال باقی مانده سهم الارث خواهد داشت. این سهم الارث، جدای از مهریه است و به شرح زیر تعیین می شود:

• در صورت داشتن فرزند (از متوفی یا از ازدواج قبلی): زن مستحق دریافت یک هشتم از تمامی اموال منقول و غیرمنقول متوفی است.
• در صورت عدم داشتن فرزند: سهم زن به یک چهارم از تمامی اموال متوفی افزایش می یابد.

ماده ۹۱۳ قانون مدنی به صراحت این موضوع را بیان کرده است. همچنین، در گذشته زن تنها از قیمت اعیان (بنا و اشجار) سهم می برد و از عرصه (زمین) ارث نمی برد، اما با اصلاحات قانونی، در حال حاضر زن از تمامی اموال، اعم از عرصه و اعیان، به میزان سهم الارارث خود برخوردار می شود.

استرداد جهیزیه

جهیزیه، اموالی است که زن از خانه پدری خود به خانه مشترک می آورد. این اموال، اگرچه در زندگی مشترک مورد استفاده قرار می گیرند، اما همچنان در مالکیت زن باقی می مانند. پس از فوت شوهر، زن حق دارد جهیزیه خود را از ترکه متوفی جدا کرده و مسترد کند. برای این کار، لازم است زن مالکیت خود بر جهیزیه را اثبات کند. ارائه لیست جهیزیه که در زمان عقد یا ورود به منزل تهیه و به امضای شهود رسیده باشد، بهترین مدرک برای اثبات مالکیت است.

اجرت المثل ایام زوجیت

اجرت المثل به معنای مبلغی است که زن در قبال کارهایی که در منزل شوهر انجام داده و شرعاً بر عهده او نبوده، می تواند مطالبه کند. این شامل کارهایی مانند خانه داری، آشپزی، مراقبت از فرزندان و سایر خدمات است. زن برای مطالبه اجرت المثل، باید ثابت کند که این خدمات را با قصد عدم تبرع (یعنی نه به صورت رایگان و از سر لطف) انجام داده است. معمولاً این موضوع با شهادت شهود یا سایر قرائن اثبات می شود. مطالبه اجرت المثل نیز پس از فوت شوهر از محل ترکه او امکان پذیر است.

نفقه ایام عده

نفقه، هزینه های زندگی زن است که در طول ازدواج بر عهده مرد قرار دارد. پس از فوت شوهر، زن برای مدت معینی در عده وفات قرار می گیرد. مدت عده وفات چهار ماه و ده روز است. در این مدت، زن مستحق دریافت نفقه از محل ترکه متوفی است. البته این نفقه تنها برای مدت عده وفات بوده و با پایان این دوره، تعهد پرداخت نفقه از بین می رود. در صورتی که زن باردار باشد، عده او تا زمان وضع حمل خواهد بود و در این مدت نیز مستحق نفقه است.

۶. تکلیف مهریه زن دوم یا چند همسری چیست؟

در صورتی که متوفی دارای بیش از یک همسر باشد، چه به صورت دائم و چه موقت، تکلیف مهریه هر یک از آن ها چگونه است؟ قانون در این مورد رویکردی مشخص دارد. هر یک از همسران، فارغ از ترتیب ازدواج (زن اول، زن دوم و غیره)، حق مطالبه مهریه خود را به صورت مستقل از ترکه متوفی دارند.

در پرداخت مهریه، هیچ یک از زوجات بر دیگری اولویتی ندارد. به این معنا که اگر ترکه متوفی برای پرداخت مهریه تمامی همسران کافی باشد، هر یک از آن ها تمام مهریه خود را دریافت خواهند کرد. اما اگر ترکه کفایت نکند، مهریه تمامی زوجات به نسبت مبلغ مهریه آن ها، از ترکه موجود پرداخت می شود. یعنی اگر مهریه زن اول ۵۰ سکه و مهریه زن دوم ۱۰۰ سکه باشد و ترکه فقط برای پرداخت ۷۵ سکه کافی باشد، زن اول به نسبت ۱/۳ و زن دوم به نسبت ۲/۳ از ترکه موجود بهره مند می شوند.

شایان ذکر است که تنها همسران دائم از متوفی ارث می برند و همسران موقت (صیغه) فقط حق مطالبه مهریه خود را دارند و از ترکه ارث نخواهند برد، مگر اینکه در ضمن عقد موقت یا به موجب وصیت، توافق خاصی برای ارث بری شده باشد که البته این امر شرایط خاص خود را دارد.

۷. اگر شوهر مالی از خود به جا نگذاشته باشد، مهریه چه می شود؟

یکی از دغدغه های اصلی بسیاری از زنان، زمانی است که شوهر فوت می کند و هیچ مالی از خود به جای نمی گذارد یا اموال باقی مانده بسیار ناچیز است و کفاف پرداخت مهریه را نمی دهد. در چنین شرایطی، متاسفانه امکان مطالبه مهریه از ورثه متوفی (مانند پدر و مادر شوهر، خواهر و برادران یا فرزندان) از اموال شخصی آن ها وجود ندارد. همان طور که پیش تر نیز اشاره شد، ورثه تنها در حد سهم خود از ترکه متوفی (پس از کسر دیون) مسئول هستند.

بنابراین، اگر شوهر مالی به جا نگذاشته باشد، عملاً زن نمی تواند مهریه خود را دریافت کند. تنها استثناء این است که زن بتواند ثابت کند شوهرش قبل از فوت، اموال خود را به صورت صوری و با هدف فرار از دین (مانند فرار از پرداخت مهریه) به نام دیگران منتقل کرده است. در این صورت، زن می تواند با طرح دعوا در دادگاه، ابطال این نقل و انتقال صوری را درخواست کند تا اموال به ترکه بازگردانده شده و مهریه از آن محل پرداخت شود. اثبات این موضوع، نیازمند دلایل و مدارک قوی است.

۸. مهریه در صورت فوت شوهر قبل از نزدیکی

همانطور که پیش از این ذکر شد، فوت شوهر، تأثیری در حق زن برای دریافت کامل مهریه ندارد، حتی اگر نزدیکی میان زوجین صورت نگرفته باشد. این وضعیت با طلاق قبل از نزدیکی که منجر به تنصیف مهریه می شود، متفاوت است. قانون گذار در موارد فوت، به طور کامل از حق مالی زن حمایت کرده و او را مستحق دریافت تمام مهریه تعیین شده می داند. این حکم، برای محافظت از حقوق زن و تضمین استقلال مالی او در شرایط دشوار پس از فوت همسر است.

۹. آیا مستمری بازنشستگی جزء ترکه محسوب می شود و قابل توقیف برای مهریه است؟

مستمری بازنشستگی، حقوق وظیفه یا هرگونه حقوق و مزایای مشابه که پس از فوت شخص به بازماندگان او پرداخت می شود، جزو ترکه متوفی محسوب نمی شود. این وجوه، حقوقی هستند که به طور مستقیم برای حمایت از بازماندگان (همسر، فرزندان، والدین) و بر اساس قوانین مربوط به تأمین اجتماعی و بازنشستگی برقرار می شوند.

به همین دلیل، مستمری بازنشستگی قابل توقیف برای پرداخت مهریه یا سایر دیون متوفی نیست. زن نمی تواند برای وصول مهریه خود، تقاضای توقیف مستمری بازنشستگی همسر متوفی خود را که به او یا سایر بازماندگان پرداخت می شود، داشته باشد. این وجوه برای تأمین معیشت بازماندگان در نظر گرفته شده اند و ماهیت متفاوتی از اموال به جا مانده از متوفی دارند.

۱۰. اگر شوهر قبل از پدرش فوت کند و سپس پدر فوت کند، آیا می توان از سهم الارث شوهر از پدرش مهریه گرفت؟

در نظام حقوقی ایران، یکی از اصول اساسی ارث این است که ارث برنده باید در زمان فوت مورث (شخصی که ارث از او می رسد) زنده باشد. بنابراین، اگر شوهری قبل از پدرش فوت کند، او نمی تواند از پدر خود ارث ببرد. به تبع آن، هیچ سهم الارثی از پدربزرگ (پدر شوهر) به ترکه شوهر تعلق نمی گیرد که زن بتواند مهریه خود را از آن محل مطالبه کند. در این حالت، سهم الارثی که قرار بود به شوهر برسد، به ورثه دیگر پدربزرگ می رسد.

اما اگر شوهر بعد از پدرش فوت کند، بله، سهم الارث او از پدرش جزء ترکه متوفی محسوب می شود و زن می تواند مهریه خود را از این سهم الارث مطالبه کند. در این صورت، سهم الارث پدر به ترکه شوهر اضافه می شود و تمامی دیون، از جمله مهریه، از آن محل پرداخت می گردد.

۱۱. وصیت و مهریه: اثر وصیت شوهر بر مطالبه مهریه

وصیت متوفی، تنها تا میزان یک سوم (ثلث) اموال او نافذ است. این بدان معناست که اگر شوهری در وصیت نامه خود تمام اموالش را به شخص یا اشخاص خاصی بخشیده باشد، این وصیت تنها تا یک سوم مجموع اموال او اعتبار دارد و دو سوم باقی مانده، بین ورثه تقسیم خواهد شد. نکته مهم تر اینکه، وصیت نمی تواند بر دیون متوفی، از جمله مهریه، مقدم شود.

مهریه به عنوان یک دین، قبل از اجرای وصیت و تقسیم ارث، باید از ترکه متوفی پرداخت شود. بنابراین، اگر شوهری وصیت کند که مهریه همسرش پرداخت نشود یا اموال خاصی را برای پرداخت مهریه استثناء کند، این وصیت در مورد مهریه معتبر نیست و زن همچنان حق دارد تمام مهریه خود را از محل ترکه مطالبه کند.

در صورتی که شوهر قبل از فوت، اموال خود را به صورت صوری و با هدف فرار از دین به نام دیگران منتقل کرده باشد، زن می تواند با اثبات صوری بودن این انتقال، آن را باطل کرده و مهریه خود را از آن اموال وصول نماید. اثبات صوری بودن نیازمند مدارک و شواهد محکمه پسند است.

۱۲. اهمیت مشاوره حقوقی تخصصی

پیچیدگی های قوانین مربوط به ارث، مهریه و دیون متوفی، می تواند برای افراد عادی گیج کننده و زمان بر باشد. هر پرونده دارای جزئیات خاص خود است که نیازمند بررسی دقیق و تخصصی توسط یک وکیل مجرب در حوزه حقوق خانواده و ارث است. مشاوره با وکیل متخصص نه تنها به زن کمک می کند تا از تمامی حقوق قانونی خود آگاه شود، بلکه در تمامی مراحل قانونی، از جمع آوری مدارک و تنظیم دادخواست تا پیگیری پرونده در مراجع قضایی، راهنمایی های لازم را ارائه می دهد.

یک وکیل با تجربه می تواند با تحلیل شرایط خاص پرونده، بهترین راهکار را برای مطالبه مهریه و سایر حقوق مالی زن پیشنهاد دهد و از بروز اشتباهات حقوقی که ممکن است منجر به از دست رفتن زمان و هزینه شود، جلوگیری کند. اعتماد به تخصص یک وکیل، می تواند تضمینی برای احقاق کامل و به موقع حقوق زن در یکی از حساس ترین دوره های زندگی او باشد.

نتیجه گیری

فوت شوهر هرگز به معنای از بین رفتن حق مهریه زن نیست. مهریه به عنوان یک دین ممتاز، حتی پس از فوت شوهر، از محل ترکه او قابل مطالبه است. زن می تواند از طریق اجرای ثبت یا دادگاه خانواده، نسبت به مطالبه مهریه خود اقدام کند و این مطالبه، جدای از سهم الارث او از ترکه خواهد بود. ملاک محاسبه مهریه سکه، نرخ روز پرداخت است که نشان از حمایت قانون از ارزش مهریه زن دارد. همچنین، ورثه متوفی هیچ مسئولیتی در قبال پرداخت مهریه از اموال شخصی خود ندارند و پرداخت تنها از محل دارایی های به جا مانده از شوهر امکان پذیر است. آگاهی دقیق از این نکات حقوقی و بهره مندی از مشاوره وکیل متخصص، مسیر احقاق حق مهریه در صورت فوت شوهر را روشن تر و مطمئن تر می سازد و به زنان کمک می کند تا با صلابت، حقوق قانونی خود را پیگیری نمایند.