یکی از اصلی ترین فلزات در بین مقاطع فولادی، ورق سیاه یا گرم نامیده می شود. این محصول طی فرآیند نورد گرم تولید می شود؛ از این رو به آن ورق گرم گفته می شود. این فرآیند در دمای بسیار بالا در حدود 932 درجه سانتی گراد انجام شده و به همین علت ورق فولادی که از این فرآیند به دست می آید دارای سطحی زبر و رنگی مات است.

تولید ورق گرم با استفاده از اسلب فولادی یا تختال انجام می شود. در این فرآیند ابتدا اسلب در کوره های پیش گرم کن تا دمای ذوب قرار گرفته و سپس فولاد نرم به دست آمده در داخل قالب های مخصوص شکل می گیرد و در واحد پوسته زدایی لایه هایی که در این مرحله بر سطح اسلب ها به وجود آمده اند، زدوده می شوند.

در مرحله بعدی تختال ها وارد دستگاه نورد شده که غلطک های رفت و برگشتی سبب کاهش ضخامت آن می شوند. پس از مرحله نورد سخت، تختال های نازک شده وارد مرحله نورد نهایی می شوند تا توسط غلطک های این قسمت ضخامت و عرض آن ها تا میزان مورد نظر خریدار کنترل گردد. پس از رسیدن به ابعاد مورد نظر، ورق های سیاه بر روی میز خنک کاری، کاهش دما یافته و پس از رسیدن به دمای معقول، جهت بسته بندی و لیبل گذاری به انبار کارخانه منتقل می شوند.

جالب است بدانید این فلزات با داشتن کیفیت های مختلف و تنوع در ضخامت کاربردهای بسیاری را در صنایع مختلف به خود اختصاص می دهند. همچنین برای ساخت سایر ورق های فولادی نیز از محصولات گرم استفاده می شود. منظور از سایر ورق فولادی محصولات سرد یا روغنی و انواع ورق های پوشش دار مانند محصولات گالوانیزه، رنگی و قلع اندود می باشد.

بازه ضخامتی ورق سیاه در حدود 1 تا 150 میلی متر می باشد. همچنین این محصول با عرض های رایج 1000، 1250، 1500 و 2000 میلی متر تولید و عرضه می شوند. کارخانجات تولید کننده شیت های سیاه نیز در کشور این محصول را با بهترین کیفیت و استانداردها تولید می کنند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.

کارخانه های تولید کننده ورق سیاه

تولید کنندگان ورق سیاه در کشور این محصول را از نظر گرید و ضخامت به صورت متفاوت تولید می کنند. به طور کلی در بازار آهن آلات، ورق سیاه به صورت نازک بار و ضخیم بار به فروش می رسد و هر صنعتی این محصول را با ابعاد و وزن متفاوتی نیاز دارد. برترین کارخانجات تولید کننده این فلز شامل کارخانه فولاد مبارکه، اکسین اهواز، کاویان اهواز، فولاد گیلان، نورد و لوله و کارخانه فولاد خرم آباد می باشند. در ادامه به بررسی مهم ترین آن ها پرداخته شده است.

شرکت فولاد مبارکه اصفهان

یکی از برترین تولید کنندگان انواع ورق های فولادی در کشور و خاورمیانه، مجتمع فولاد مبارکه واقع در اصفهان می باشد. این کارخانه فعالیت خود را از سال 1379 آغاز کرده است و ورق سیاه را با بهترین کیفیت و در گریدهای متنوع تولید می کند. این کارخانه محصولات گرم نازک بار را تولید کرده و بازه ضخامتی این فلزات در فولاد مبارکه از 1 تا 16 میلی متر متغیر است. فولاد مبارکه دقت بالایی را در تولید محصولات گرم و بسته بندی آن ها به کار برده و از این رو نرخ محصولات آن برای مصرف کنندگان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

مجتمع فولاد اکسین اهواز

دومین تولید کننده برتر ورق گرم در کشور با نام مجتمع فولاد اکسین در استان خوزستان و شهر اهواز شناخته می شود. جالب است بدانید نرخ ورق گرم اکسین برای خریداران این محصول از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است؛ زیرا این کارخانه تولید کننده برتر ورق سیاه ضخیم بار می باشد. بازه ضخامتی این فلزات در این شرکت بین 8 تا 150 میلی متر متغیر است. کیفیت محصولات این مجموعه بسیار بالا می باشد و ظرفیت تولید سالیانه آن در حدود 1 میلیون تن ورق سیاه است.

شرکت فولاد کاویان

یکی دیگر از تولید کنندگان ورق سیاه ضخیم بار در کشور، شرکت فولاد کاویان است که در شهرستان اهواز واقع شده است. این کارخانه اولین تولید کننده ورق های سنگین در کشور به شمار می آید و عرض ورق سیاه آن در حدود 1250 تا 1500 میلی متر است. ضخامت ورق گرم نیز در شرکت فولادی کاویان بین 16 تا 50 میلی متر می باشد. لازم به ذکر است این مجموعه با بهره گیری از تکنولوژی به روز و پیشرفته سبب کاهش یافتن میزان آسیب های زیست محیطی شده است.

شرکت فولاد گیلان

یکی دیگر از تولید کنندگان ورق گرم که در شهرک صنعتی رشت در استان گیلان واقع شده است، با نام شرکت فولاد گیلان شهرت یافته است. این مجموعه در سال 1382 تأسیس شده است و محصولات آن در صنایع مهم کشور از جمله خودروسازی، ساخت و ساز و تولید لوله و پروفیل به کار برده می شوند. ضخامت ورق سیاه در این مجموعه معمولاً بین 2 تا 16 میلی متر است و از نظر عرض در بازه 1000 تا 1500 میلی متر متغیر است.

کاربردهای ورق سیاه

همان طور که اشاره شد، ورق سیاه یا آهنی با داشتن گریدها و بازه ضخامتی متنوع، کاربردهای بسیاری را به خصوص در صنایع مهم کشور به خود اختصاص می دهد. مهم ترین مصارف این محصول در صنایع پتروشیمی، ساخت مخازن، پل سازی و سد سازی، ساخت گارد ریل و راه آهن می باشد. از ویژگی هایی که سبب استفاده از ورق سیاه در این صنایع شده است، می توان به مقاومت بالا در برابر ضربه، فشارهای قوی، حرارت، آب و …، داشتن سطح محکم، استحکام کششی و تنش تسلیم متنوع و … اشاره کرد. با این وجود سایر کاربردهای ورق سیاه شامل موارد زیر است:

• صنایع ساختمانی و سوله های صعنتی و غیر صنعتی مانند: انواع پروفیل ها، ستونی ها، چهارچوب فرانسوی، لوله آب، لوله گاز، قوطی و ….
• صنعت خودروسازی مثل قطعات خودرو ، ساخت رینگ و چرخ، کفی های تریلی، کانتینرها، زیر و بند ماشین و ….
• صنعت تاسسیات برای ساخت آبگرمکن، بخاری و ….
• تجهیزات کشاورزی
• صنایع تانکرسازی
• مخازن لوله های نفتی
• صنایع کشتی سازی: ورق سیاه به علت قابلیتجوشکاری بالایی که دارد ،به راحتی می‌توان آن را با قطعات دیگر کشتی جوشکاری کرد. این ویژگی، امکان ایجاد اتصالات قوی و محکم بین قطعات مختلف کشتی را فراهم می‌ کند.
• صنایع فلزی سنگین جهت تولیدات گاردریل و تجهیزات ترافیکی و…
• صنایع برق و الکترونیک: قطعه ‌ای از تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
• سد سازی
• پل سازی
• صفحات برق
• قطعات اتصالات الکترونیکی
• کابل‌ ها و سازه‌ های الکتریکی
• ساخت قطعات حرارتی

انواع کیفیت های ورق گرم

کیفیت های مختلف ورق های فولادی بر اساس عناصر تشکیل دهنده ترکیبات آن ها مشخص می شوند. هر کدام از عناصر آلیاژی سبب به وجود آمدن خواص و ویژگی های متفاوتی در ورق سیاه می گردند. انواع کیفیت های ورق سیاه با نام های اختصاری ST37، ST52، A283، A516، ST44، شیت های ضد سایش مانند CK 45 و MO40 و شیت های آجدار شناخته می شوند. با این وجود مهم ترین و پرمصرف ترین کیفیت های ورق گرم ST37 و ST52 هستند.

قیمت ورق ST37

در بازار آهن آلات منظور از ورق سیاه همان گرید ST37 می باشد که ورق سیاه معمولی نیز نامیده می شود. این محصول در دسته فولاد های کم کربن قرار گرفته و استحکام کششی آن در حدود 370 مگاپاسکال می باشد. بیشترین کاربرد این آلیاژ در صنایع سبک و مصارف معمولی می باشد. برخی از این صنایع شامل صنعت ساختمان سازی و تولید لوله و پروفیل می باشند.

از ویژگی هایی که سبب محبوبیت فولاد ST37 شده اند، می توان به انعطاف پذیری مطلوب، استحکام کششی مناسب و جوش پذیری عالی اشاره کرد. این آلیاژ در ضخامت های 2 تا 15 میلی متر تولید شده و با نام فولاد نرم در تولید سایر ورق های فولادی نیز به کار برده می شود.

قیمت ورق  ‌ ST52

آلیاژ ST52 با نام ورق سیاه صنعتی در بازار شناخته شده و این کیفیت نیز در دسته فولادهای کم کربن قرار می گیرد. جالب است بدانید آلیاژ ST52 با داشتن وزن سبک، قابلیت تحمل وزن ها و فشارهای سنگین کششی، پیچشی و خمشی را دارا می باشد. استحکام کششی این فلز نیز در حدود 520 مگاپاسکال است و بیشترین کاربرد آن در ساخت مخازن حمل، تحت فشار، سازه های سنگین، لوله سازی و ساخت سوله می باشد.

نتیجه گیری

در این مطلب با یکی از پرکاربردترین و مهم ترین ورق های فولادی در صنعت فولاد آشنا شدید. این محصول با داشتن بازه متنوع در مبحث ضخامت، عرض و کیفیت، سهم بزرگی از کاربردهای مهم در صنایع را به خود اختصاص داده است. از مهم ترین کارخانجات تولید کننده این محصول می توان به سه کارخانه فولاد مبارکه، اکسین اهواز و کاویان اهواز اشاره کرد که به ترتیب تولید محصولات گرم نازک بار و ضخیم بار را با بهترین کیفیت بر عهده گرفته اند.