قوانین حقوقی

اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت | راهنمای جامع و کامل

اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت

زمانی که زنی تصمیم به مطالبه مهریه خود می گیرد، این مسیر می تواند پر از ابهام و چالش باشد. یکی از راه های اصلی و کارآمد برای پیگیری این حق قانونی، اجرا گذاشتن مهریه از طریق اداره ثبت اسناد و املاک است. این روش به دلیل ویژگی های خاص خود، از جمله سرعت بالاتر و کاهش پیچیدگی های دادرسی، مورد توجه بسیاری قرار می گیرد. این مقاله راهنمای جامع شما در این مسیر خواهد بود.

مهریه، مالی است که بر اساس توافق زوجین، در زمان عقد نکاح یا پس از آن، به عنوان نشانه ای از مهر و محبت و حق مالی زن بر ذمه مرد قرار می گیرد. این حق، با انعقاد عقد به مالکیت زن درمی آید و او هر زمان که بخواهد، می تواند آن را مطالبه کند. در نظام حقوقی ایران، دو مسیر عمده برای وصول مهریه پیش روی زن قرار دارد: مطالبه از طریق دادگاه خانواده و پیگیری از طریق اجرای ثبت اسناد و املاک. انتخاب هر یک از این مسیرها، پیامدهای خاص خود را دارد و نیازمند آگاهی دقیق از مراحل و قوانین مربوطه است.

چرا انتخاب اجرای ثبت برای مهریه؟ بررسی مبنای قانونی و تحولات اخیر

مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت، یکی از قدرتمندترین ابزارهایی است که قانون گذار برای حمایت از حقوق مالی زنان در نظر گرفته است. سند ازدواج، به عنوان یک سند رسمی و لازم الاجرا، مبنای قانونی این روش است. این ویژگی سبب می شود که برای اجرای مفاد آن، نیازی به رسیدگی قضایی طولانی در دادگاه ها نباشد و مستقیماً از طریق ادارات اجرای ثبت قابل پیگیری باشد.

در سالیان اخیر، تحولات قانونی مهمی در خصوص نحوه مطالبه مهریه رخ داده است. به طور خاص، ماده ۱۱۳ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و بخشنامه های متعاقب آن، مسیرهای پیگیری مهریه را تحت تأثیر قرار داده بود. برای مدتی، زوجه مکلف بود ابتدا از طریق اجرای ثبت اقدام کند و در صورت عدم وصول مهریه یا عدم شناسایی مال، به دادگاه مراجعه نماید. اما با لغو بخشنامه سال 98 و مقررات مرتبط با آن در اردیبهشت ماه 1403 و در پی تصویب قانون برنامه هفتم توسعه، این رویه تغییر یافت. اکنون، متقاضی مهریه حق انتخاب دارد که از ابتدا، پرونده خود را در دادگاه خانواده یا اداره اجرای ثبت مطرح کند. این تغییر، انعطاف پذیری بیشتری را برای زوجه فراهم می آورد تا با توجه به شرایط خاص خود و وجود یا عدم وجود اموال قابل شناسایی از سوی زوج، بهترین مسیر را برگزیند.

این رویکرد جدید، به زن این امکان را می دهد که با ارزیابی دقیق شرایط، مسیری را انتخاب کند که کمترین زمان و هزینه را به دنبال داشته باشد و بیشترین بازدهی را برای او به همراه آورد. شناخت این مبنای قانونی و آگاهی از تغییرات رویه ها، نقشی حیاتی در اتخاذ تصمیمی درست برای پیگیری مهریه ایفا می کند.

گام به گام در مسیر مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت: از تقاضا تا وصول

پیگیری مهریه از طریق اجرای ثبت، فرآیندی مرحله ای و مشخص دارد که هر گام آن نیازمند دقت و آگاهی است. آشنایی با این مراحل، به زوجه کمک می کند تا با دیدی روشن و اطمینان خاطر بیشتری در این مسیر گام بردارد.

اولین گام: ثبت نام در سامانه ثنا و لزوم آن

قبل از هر اقدامی برای مطالبه مهریه، ضروری است که زوجه (یا وکیل او) در سامانه الکترونیکی ثنا ثبت نام کند. این سامانه، بستر اصلی برای انجام تمامی ابلاغ های قضایی و ثبتی است. تمامی مکاتبات، اخطارها، و ابلاغیه های مربوط به پرونده مهریه، از جمله ابلاغ اجرائیه به زوج، از طریق این سامانه صورت می گیرد. بنابراین، بدون ثبت نام در ثنا، امکان پیگیری و اطلاع از روند پرونده وجود نخواهد داشت و ممکن است حقوق متقاضی تضییع شود.

مراجعه به دفترخانه ثبت کننده عقد و درخواست صدور اجرائیه

گام بعدی، مراجعه به همان دفترخانه ای است که سند ازدواج در آن به ثبت رسیده است. در این مرحله، زوجه یا وکیل قانونی وی باید با در دست داشتن مدارک لازم، درخواست صدور اجرائیه مهریه را مطرح کند.

  • مدارک مورد نیاز:
    • اصل سند ازدواج: این سند، محور اصلی درخواست است و مبین حق مهریه و میزان آن می باشد.
    • اصل شناسنامه و کارت ملی: برای احراز هویت متقاضی ضروری است.
    • وکالت نامه رسمی: در صورتی که وکیل به نمایندگی از زوجه اقدام می کند، ارائه وکالت نامه معتبر الزامی است.
  • نقش و وظایف سردفتر:

    سردفتر ازدواج، پس از احراز هویت زوجه یا وکیل او و اطمینان از صلاحیت وی برای درخواست اجرا، اقدام به صدور برگ اجرائیه مهریه می نماید. سردفتر موظف است این اجرائیه را تنظیم، امضا و سپس آن را به اداره ثبت اسناد و املاک مربوطه (واحد اجرای مهریه) ارسال کند.

  • نکات خاص: فوت سردفتر یا تغییر آدرس دفترخانه:

    ممکن است دفترخانه محل وقوع عقد، دچار تغییر مکان شده باشد یا سردفتر مربوطه فوت کرده باشد. در چنین شرایطی، متقاضی باید با مراجعه به کانون سردفتران و دفتریاران، نشانی جدید دفترخانه را یافته یا اطلاعات لازم برای پیگیری پرونده را از آن مرجع کسب کند.

تشکیل پرونده در اداره اجرای ثبت و ابلاغ به زوج

پس از آنکه دفترخانه اجرائیه را صادر و به اداره ثبت اسناد و املاک ارسال کرد، نوبت به تشکیل پرونده در واحد اجرای ثبت می رسد. این مرحله از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا آغاز رسمی فرآیند اجرایی محسوب می شود.

  • نحوه ارجاع پرونده از دفترخانه:

    اجرائیه صادر شده توسط سردفتر، به واحد اجرای ثبت (معمولاً واحد اجرای پنجم مهریه) ارجاع داده می شود. در این واحد، پرونده اجرایی برای مطالبه مهریه تشکیل می گردد.

  • ابلاغ اجرائیه به زوج و مهلت ۱۰ روزه:

    پس از تشکیل پرونده، اجرائیه مهریه از طریق سامانه ثنا به زوج ابلاغ می شود. بر اساس ماده ۲۰ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا، زوج از تاریخ ابلاغ، ۱۰ روز مهلت دارد تا یکی از اقدامات زیر را انجام دهد:

    • مفاد اجرائیه را به طور کامل اجرا کرده و مهریه را پرداخت کند.
    • ترتیبی برای پرداخت دین خود (مثلاً توافق بر سر اقساط) فراهم آورد.
    • اموالی را معرفی کند که امکان اجرای سند را فراهم سازد.
    • چنانچه قادر به اجرای مفاد اجرائیه نیست، لیست کاملی از تمامی دارایی های خود را تهیه و به مسئول اجرا تحویل دهد یا صراحتاً اعلام کند که مالی ندارد.

    این مهلت ده روزه، فرصتی است برای زوج تا با همکاری و معرفی اموال یا پرداخت دین، از پیچیده تر شدن فرآیند جلوگیری کند. عدم اقدام در این مهلت، راه را برای توقیف اموال وی هموار می سازد.

شناسایی و توقیف اموال زوج: یافتن دارایی ها

اگر زوج در مهلت ۱۰ روزه اقدام به پرداخت مهریه یا تعیین تکلیف آن نکند، زوجه می تواند درخواست شناسایی و توقیف اموال وی را از اداره ثبت داشته باشد. این مرحله، یکی از مهم ترین بخش های فرآیند اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت است که موفقیت در آن به میزان زیادی به توانایی زوجه در معرفی اموال زوج بستگی دارد.

  • لزوم معرفی اموال توسط زوجه:

    در این روش، بار اصلی معرفی اموال زوج بر دوش زوجه یا وکیل اوست. هر چه زوجه اطلاعات دقیق تری از اموال همسرش داشته باشد، فرآیند توقیف سریع تر و کارآمدتر پیش خواهد رفت.

  • روش های شناسایی اموال (استعلامات چهارگانه):

    چنانچه زوجه به اموال زوج دسترسی مستقیم نداشته باشد، می تواند از واحد اجرای ثبت درخواست کند تا نسبت به استعلام از مراجع چهارگانه اقدام شود. این استعلامات شامل موارد زیر است:

    • بانک مرکزی: برای شناسایی حساب های بانکی و موجودی آن ها.
    • اداره راهور (پلیس راهنمایی و رانندگی): برای شناسایی خودرو و سایر وسایل نقلیه.
    • اداره ثبت اسناد و املاک: برای شناسایی املاک و مستغلات.
    • سازمان بورس و اوراق بهادار: برای شناسایی سهام و اوراق بهادار.

    با وصول پاسخ این استعلامات، لیستی از اموال احتمالی زوج به دست می آید که می تواند مبنای توقیف قرار گیرد.

  • توقیف اموال منقول (حساب بانکی، خودرو) و غیرمنقول (ملک):

    پس از شناسایی اموال، اداره ثبت دستور توقیف آن ها را صادر می کند. اموال منقول (مانند موجودی حساب بانکی، خودرو) و اموال غیرمنقول (مانند خانه، زمین) تحت توقیف قرار می گیرند. توقیف اموال به این معناست که زوج دیگر حق انتقال، فروش یا هرگونه دخل و تصرفی در آن اموال را ندارد.

  • توقیف حقوق و مزایای زوج کارمند:

    اگر زوج کارمند دولت یا بخش خصوصی باشد، زوجه می تواند درخواست توقیف بخشی از حقوق و مزایای وی را بنماید. میزان توقیف حقوق به وضعیت تأهل و تعداد فرزندان زوج بستگی دارد. در صورتی که زوج متأهل و دارای فرزند باشد، یک چهارم و در غیر این صورت، یک سوم حقوق و مزایای او به نفع زوجه توقیف خواهد شد. اداره محل کار زوج موظف است مبلغ توقیف شده را کسر و به حساب اجرای ثبت واریز کند.

ارزیابی و مزایده اموال: راهی برای وصول مهریه

در صورتی که زوج با وجود توقیف اموال، همچنان از پرداخت مهریه خودداری کند یا امکان پرداخت نقدی وجود نداشته باشد، نوبت به ارزیابی و مزایده اموال می رسد. این گام، آخرین مرحله در مسیر اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت است که منجر به وصول حق قانونی زوجه می شود.

  • ارجاع به کارشناس رسمی دادگستری برای قیمت گذاری:

    پس از توقیف اموال، اجرای ثبت پرونده را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می دهد. کارشناس مربوطه، بر اساس نوع، وضعیت، و ارزش بازار، اقدام به قیمت گذاری دقیق اموال توقیف شده می کند. این قیمت گذاری، مبنای تعیین قیمت پایه برای مزایده خواهد بود و اطمینان از ارزش گذاری منصفانه، نقش مهمی در حقوق طرفین دارد.

  • نحوه برگزاری مزایده و فروش اموال:

    بعد از تعیین قیمت پایه توسط کارشناس، اموال توقیف شده به مزایده گذاشته می شوند. مزایده به صورت عمومی برگزار شده و بالاترین پیشنهاد دهنده، مالک اموال می شود. تمامی مراحل مزایده، از آگهی تا فروش، تحت نظارت دقیق اداره اجرای ثبت صورت می گیرد تا از هرگونه تخلف جلوگیری شود.

  • وصول مهریه از محل فروش اموال:

    وجوه حاصل از فروش اموال در مزایده، پس از کسر هزینه های اجرایی (مانند حق الاجرا و حق الزحمه کارشناسی)، به زوجه برای وصول مهریه اش پرداخت می شود. اگر مبلغ حاصل از مزایده بیشتر از مهریه و هزینه ها باشد، مابقی به زوج بازگردانده می شود. این فرآیند، پایانی بر مسیر دشوار مطالبه مهریه از طریق اجرای ثبت است که با دقت و آگاهی می توان به نتایج مطلوب دست یافت.

مسیر مطالبه مهریه، هرچند پیچیده به نظر می رسد، با آگاهی از قوانین و مراحل اجرایی آن از طریق ثبت، می تواند به وصول سریع تر حق قانونی زن منجر شود.

نکات حقوقی و تحولات مهم در مطالبه مهریه

در کنار مراحل اجرایی، آشنایی با نکات حقوقی کلیدی و تحولات قانونی مربوط به مهریه، برای هر دو طرف دعوا حیاتی است. این آگاهی، به جلوگیری از تضییع حقوق و اتخاذ تصمیمات بهتر کمک می کند.

مستثنیات دین: چه اموالی قابل توقیف نیستند؟

یکی از مهم ترین مباحث در توقیف اموال برای مهریه، موضوع «مستثنیات دین» است. مستثنیات دین، اموالی هستند که قانون گذار توقیف آن ها را برای پرداخت بدهی (از جمله مهریه) ممنوع اعلام کرده است. هدف از این قانون، حفظ حداقل امکانات زندگی برای بدهکار و خانواده اش است تا در پی پرداخت دیون، دچار آسیب های جدی نشوند. مصادیق اصلی مستثنیات دین شامل:

  • مسکن مورد نیاز و در حد شأن مدیون: خانه ای که زوج در آن سکونت دارد و ارزش آن متناسب با وضعیت عرفی و شأن او باشد.
  • اثاثیه ضروری زندگی: وسایل و لوازمی که برای زندگی عادی و روزمره ضروری هستند.
  • ابزار و وسایل کار: ابزارهایی که برای کسب شغل و تأمین معاش مدیون لازم است.
  • مقدار مشخصی از وجه نقد: مبلغی که برای تأمین معاش روزانه ضروری است.
  • برخی از اموال کشاورزی و دامداری: در صورتی که منبع اصلی امرار معاش باشند.

زوج می تواند به توقیف اموال مشمول مستثنیات دین اعتراض کند و دادگاه یا مرجع اجرایی، پس از بررسی و احراز شرایط، دستور رفع توقیف از آن اموال را صادر خواهد کرد.

بخشنامه قوه قضاییه درباره زندان مهریه و تعدیل اقساط

بخشنامه های متعدد قوه قضاییه، به ویژه بخشنامه شماره ۹۰۰۰/۳۴۸۵۹/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۷/۷/۲۲، با هدف ساماندهی به پرونده های مهریه و جلوگیری از بازداشت بی رویه زوج ها در صورت نادیه مهریه، صادر شده است. این بخشنامه تأکید دارد که در صورت افزایش نامتعارف قیمت سکه و عدم توانایی زوج در پرداخت مهریه (اثبات اعسار)، دادگاه ها باید به صورت خارج از نوبت و بدون تشریفات زائد، به درخواست تعدیل اقساط رسیدگی کنند. این بدین معناست که اگر زوج بتواند ثابت کند که توانایی پرداخت مهریه را ندارد، دادگاه مهلت های پرداخت را متناسب با وضعیت مالی او افزایش می دهد تا از زندانی شدن وی جلوگیری شود. این بخشنامه نقش مهمی در کاهش ورودی پرونده های جلب مهریه به زندان ها ایفا کرده است.

مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه: تفاوت ها و پیامدها

یکی از مفاهیم پایه ای در مهریه، تفاوت میان مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه است که در زمان عقد تعیین می شود و پیامدهای حقوقی متفاوتی دارد:

  • مهریه عندالمطالبه:

    این نوع مهریه به محض عقد نکاح بر ذمه زوج مستقر می شود و زن هر زمان که بخواهد، می تواند آن را مطالبه کند. در این حالت، زوج موظف به پرداخت است و اثبات توانایی مالی (استطاعت) بر عهده او نیست، بلکه او باید اقدام به پرداخت یا ارائه راه حل کند. اکثریت مهریه ها در ایران به این صورت تعیین می شوند.

  • مهریه عندالاستطاعه:

    در این حالت، علاوه بر مطالبه مهریه توسط زن، توانایی مالی (استطاعت) زوج برای پرداخت نیز شرط است. به عبارت دیگر، زن تنها زمانی می تواند مهریه را وصول کند که ثابت شود زوج از توانایی مالی لازم برای پرداخت آن برخوردار است. اثبات استطاعت مالی در این نوع مهریه بر عهده زوجه خواهد بود.

فرار از دین: پیامدهای انتقال اموال پیش از توقیف

گاهی اوقات زوج پس از اطلاع از مطالبه مهریه و قبل از توقیف رسمی اموال، اقدام به انتقال دارایی های خود به نام دیگران (مثلاً اقوام یا دوستان) می کند تا از پرداخت مهریه فرار کند. این عمل، در قانون با عنوان فرار از دین شناخته شده و دارای پیامدهای حقوقی جدی است.

اگر ثابت شود که انتقال اموال با قصد فرار از پرداخت مهریه صورت گرفته است، آن نقل و انتقالات باطل تلقی شده و زوجه می تواند با طرح دعوا در دادگاه، خواستار ابطال معاملات و توقیف مجدد آن اموال شود. همچنین، خود زوج نیز ممکن است تحت پیگرد کیفری قرار گیرد. بنابراین، زوجین باید آگاه باشند که اقدام به فرار از دین، نه تنها راه حلی برای عدم پرداخت مهریه نیست، بلکه می تواند موجب مشکلات حقوقی و کیفری بیشتری شود.

مقایسه جامع: اجرای مهریه از طریق ثبت یا دادگاه؟

انتخاب مسیر درست برای مطالبه مهریه، تصمیمی کلیدی است که می تواند بر سرعت، هزینه و نتیجه نهایی تأثیر بگذارد. درک تفاوت های اصلی میان اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت و مطالبه آن از طریق دادگاه خانواده، برای اتخاذ بهترین تصمیم ضروری است.

ویژگی اجرای ثبت اسناد و املاک دادگاه خانواده
مبنای اقدام سند رسمی و لازم الاجرای ازدواج دادخواست حقوقی
سرعت و روند اجرایی معمولاً سریع تر است؛ عملیات اجرایی بلافاصله پس از درخواست کتبی و ابلاغ آغاز می شود و نیازی به تعیین وقت رسیدگی ماهوی نیست. فرآیند طولانی تر؛ مستلزم تعیین وقت دادرسی، رسیدگی ماهوی، صدور حکم قطعی و سپس درخواست صدور اجرائیه است.
هزینه ها فقط حق الاجرا به میزان 5% مبلغ مورد اجرا تعلق می گیرد که بر عهده زوج است. زوجه باید هزینه دادرسی معادل 3.5% از مبلغ مهریه مورد تقاضا را پرداخت کند. (بعداً قابل مطالبه از زوج است.)
توقیف اموال و ممنوع الخروجی امکان توقیف فوری اموال و درخواست ممنوع الخروجی زوج به محض تشکیل پرونده اجرایی وجود دارد. ممنوع الخروجی و توقیف اموال پس از صدور حکم قطعی و در صورت نداشتن اموال دیگر توسط زوج امکان پذیر است.
امکان مطالبه همزمان یا بخشی از مهریه نمی توان تمام مهریه را همزمان از دو مرجع مطالبه کرد. اما می توان بخشی از مهریه را از ثبت و بخشی را از دادگاه پیگیری کرد. مشابه اجرای ثبت؛ مطالبه همزمان کل مهریه از دو مرجع امکان پذیر نیست.
مرور زمان عملیات اجرایی صادر شده از ثبت، مشمول مرور زمان نمی شود و تا حصول نتیجه قابل پیگیری است. در برخی موارد، احکام صادره از دادگاه ممکن است پس از 5 سال (در صورت عدم پیگیری) بلااثر تلقی شوند و نیاز به صدور مجدد اجراییه باشد.
ملاک قیمت سکه (در صورت مطالبه سکه) قیمت روز درخواست صدور اجرائیه در ثبت ملاک قرار می گیرد. قیمت روز اجرای حکم یا پرداخت توسط زوج ملاک است که ممکن است نوسان داشته باشد.
لزوم معرفی مال برای موفقیت در این روش، وجود و معرفی اموال قابل توقیف از سوی زوج، حیاتی است. اگر زوج مالی نداشته باشد، این روش ممکن است کم اثر باشد. در صورت عدم وجود مال، امکان طرح دعوای اعسار و تقسیط مهریه در دادگاه وجود دارد.

انتخاب بین این دو روش، باید با توجه به شرایط خاص هر پرونده و با مشاوره حقوقی متخصص صورت گیرد. اگر زوج اموال مشخصی دارد که می توان آن ها را توقیف کرد، مسیر ثبت اغلب سریع تر و کم هزینه تر خواهد بود. اما اگر اموالی شناسایی نشده یا زوج ادعای اعسار دارد، دادگاه خانواده می تواند گزینه مناسب تری باشد.

بایدها و نبایدها در فرآیند اجرای مهریه

طی کردن فرآیند حقوقی مطالبه مهریه، خواه از طریق ثبت باشد یا دادگاه، با رعایت نکات و ظرایف خاصی همراه است که می تواند بر نتیجه و سرعت کار تأثیرگذار باشد. در این بخش، به برخی از این نکات مهم و کاربردی پرداخته می شود.

نقش وکیل متخصص: همراهی در پیچ و خم های حقوقی

با توجه به پیچیدگی های قوانین و رویه های اداری و قضایی، بهره گیری از مشاوره و وکالت یک وکیل متخصص مهریه می تواند تفاوت چشمگیری در موفقیت پرونده ایجاد کند. یک وکیل باتجربه می تواند:

  • مسیر قانونی صحیح را شناسایی کرده و زوجه را از ابتدا در مسیر درستی قرار دهد.
  • از بروز اشتباهات احتمالی که می تواند به طولانی شدن روند یا تضییع حقوق منجر شود، جلوگیری کند.
  • در جمع آوری مدارک، تکمیل فرم ها و ارائه درخواست ها به صورت دقیق و کامل، کمک کند.
  • در شناسایی اموال زوج و پیگیری استعلامات، تخصص لازم را داشته باشد.
  • در مذاکرات و توافقات احتمالی، منافع زوجه را به بهترین شکل ممکن حفظ کند.

حضور وکیل، نه تنها باعث تسریع فرآیند می شود، بلکه می تواند بار روانی پیگیری پرونده را از دوش زوجه برداشته و به او اطمینان خاطر بیشتری ببخشد.

مطالبه مهریه پس از فوت زوج: الزامات قانونی

در صورتی که زوج فوت کرده باشد، مهریه همچنان به عنوان دین بر عهده او باقی می ماند و از اموال او قابل وصول است. در این حالت، زوجه برای مطالبه مهریه باید اقدامات خاصی را انجام دهد:

  • ابتدا باید نسبت به اخذ گواهی حصر وراثت اقدام کند تا ورثه قانونی و سهم الارث هر یک مشخص شود.
  • سپس، با معرفی وراث متعهد (که به نسبت سهم الارث خود از ماترک زوج، مسئول پرداخت مهریه هستند)، می تواند تقاضای صدور اجرائیه مهریه را از طریق اجرای ثبت یا دادگاه مطرح نماید.
  • در این حالت، مهریه از محل ترکه متوفی (اموال به جای مانده از او) پرداخت خواهد شد، قبل از اینکه اموال میان وراث تقسیم شود.

انصراف از اجرای مهریه در ثبت: شرایط و پیامدها

زوجه در هر مرحله از فرآیند اجرایی مهریه در ثبت، می تواند از مطالبه خود انصراف دهد. این انصراف ممکن است به دلایل مختلفی از جمله توافق با زوج، بازگشت به زندگی مشترک یا تغییر تصمیم صورت گیرد. در صورتی که زوجه از اجرای مهریه در ثبت انصراف دهد، پرونده مختومه می شود.

اگر انصراف قبل از توقیف اموال باشد، معمولاً هزینه ای برای زوجه در پی نخواهد داشت. اما اگر اموالی توقیف شده و مراحل اجرایی به پیش رفته باشد (مثلاً تا مرحله مزایده)، ممکن است پرداخت نیم درصد از مبلغ مورد اجرا به عنوان هزینه های اجرایی، بر عهده زوجه قرار گیرد.

اعتراض به عملیات اجرایی ثبت

در طول فرآیند اجرای مهریه از طریق ثبت، ممکن است زوج یا حتی شخص ثالثی به برخی از عملیات اجرایی اعتراض داشته باشند. این اعتراض می تواند به دلیل توقیف اموال غیرقابل توقیف (مستثنیات دین)، توقیف اموال متعلق به شخص ثالث، یا ایرادات شکلی در روند اجرا باشد. اعتراض به عملیات اجرایی ثبت باید به رئیس اداره ثبت محل ارائه شود. رئیس ثبت به اعتراض رسیدگی کرده و در صورت وارد بودن اعتراض، دستور توقف یا اصلاح عملیات اجرایی را صادر می کند. در صورت عدم پذیرش اعتراض توسط رئیس ثبت، معترض می تواند به هیئت نظارت ثبت اعتراض کند.

پیامک اجراییه مهریه: درک محتوا و مفهوم

پس از تشکیل پرونده اجرایی مهریه در ثبت و ابلاغ اجرائیه، یک پیامک اطلاع رسانی به شماره تلفن همراه زوج (که در سامانه ثنا ثبت شده است) ارسال می شود. این پیامک، حاوی اطلاعات مهمی از جمله:

  • نام و مشخصات طرفین (زوجه و زوج)
  • شماره پرونده و تاریخ ابلاغ اجرائیه
  • تذکر در خصوص مهلت ۱۰ روزه برای پرداخت یا تعیین تکلیف مهریه
  • اشاره به عواقب عدم اقدام و شروع عملیات اجرایی

این پیامک، صرفاً یک اطلاع رسانی رسمی است و به زوج این فرصت را می دهد که از روند قانونی آگاه شده و در مهلت مقرر اقدامات لازم را انجام دهد. بی توجهی به آن می تواند منجر به توقیف اموال و سایر مراحل اجرایی شود.

مهلت پرداخت مهریه پس از ابلاغیه

همانطور که پیش تر اشاره شد، مطابق ماده ۲۰ آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی، زوج از تاریخ ابلاغ اجرائیه، ۱۰ روز مهلت دارد تا مفاد اجرائیه را به موقع اجرا بگذارد یا ترتیبی برای پرداخت دین خود بدهد یا مالی معرفی کند. این مهلت، فرصتی برای زوج است تا بدون تحمیل هزینه های بیشتر و توقیف اموال، اقدام به تسویه بدهی خود کند. پس از انقضای این مهلت، زوجه می تواند درخواست اقدامات قهری برای وصول مهریه را مطرح نماید.

نتیجه گیری

مسیر اجرا گذاشتن مهریه از طریق اجرای ثبت، یکی از مهم ترین و کارآمدترین روش ها برای زنان است تا حق قانونی خود را مطالبه و وصول کنند. همانطور که در این مقاله به تفصیل بررسی شد، این روش با توجه به لازم الاجرا بودن سند ازدواج، می تواند مزایایی از جمله سرعت بالاتر و کاهش هزینه های دادرسی نسبت به پیگیری از طریق دادگاه خانواده داشته باشد، به شرطی که اموال قابل شناسایی از زوج وجود داشته باشد. درک دقیق مراحل گام به گام، از ثبت نام در سامانه ثنا و مراجعه به دفترخانه تا شناسایی، توقیف، ارزیابی و مزایده اموال، برای هر فردی که درگیر این فرآیند است، حیاتی است.

آگاهی از نکات حقوقی مهمی چون مستثنیات دین، بخشنامه های جدید قوه قضاییه در مورد زندان مهریه، تفاوت مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه، و پیامدهای فرار از دین، می تواند به تصمیم گیری آگاهانه تر و جلوگیری از تضییع حقوق کمک کند. در نهایت، با توجه به پیچیدگی های قانونی و حساسیت های موجود در پرونده های خانواده، توصیه می شود که همواره از مشاوره حقوقی متخصص و با تجربه در این زمینه بهره مند شوید. یک وکیل کارآزموده می تواند شما را در این مسیر یاری کرده و از بروز هرگونه اشتباه احتمالی جلوگیری کند، تا در نهایت، حق قانونی خود را به نحو احسن پیگیری نمایید.

دکمه بازگشت به بالا