مارکتینگ و تبلیغات چه تفاوتی دارند؟

تفاوت مارکتینگ و تبلیغات چیست؟ تفاوت بین بازاریابی در مقابل تبلیغات و این‌که چرا در زندگی، به هر دو نیاز دارید در چیست؟ آیا تا به‌حال فکر کرده‌اید که آیا بازاریابی ممکن است با تبلیغات، یکی باشد؟ هشدار اسپویلر: نیستند. به همین دلیل است که شرکت‌های موفق، برای هر دو، برنامۀ استراتژیک دارند. اگر همین حالا از فردی که کنار دست شما ایستاده این سوال رو بپرسید قطعا جواب روشنی دریافت نمیکنید دلیلش هم اینه که انقدر تفاوت ظریفی بین این دو وجود داره که توضیحش رو کمی سخت میکنه.

مارکتینگ و تبلیغات از رشته های بسیار نزدیک هستند که دارای مفاهیم مشترک زیادی هستند اما در عین حال از جهت‌های بیشماری با هم تفاوت دارند، برای آشنا شدن با این تفاوت‌ها و دانستن اینکه استفاده از کدام یک به عنوان یک کسب و کار نوپا برای شما مفیدتر است لازمه اول با مفاهیم پایه ای هرکدام آشنا شوید.

زمانی بود که واژه‌های «بازاریابی» و «تبلیغات» به‌جای همدیگر مورد استفاده قرار می‌گرفتند و کسی تفاوت مارکتینگ و تبلیغات را نمی‌دانست. اما بازاریابی و تبلیغات، دو کارکرد کاملا متفاوت دارند. و بسیاری از شما نمی‌دانید که مارکتینگ و تبلیغات چه فرقی دارند؟ در این مقاله قصد داریم با مفهوم بازاریابی و تبلیغات آشنا شده، و تفاوت بازاریابی و تبلیغات را بیان کنیم.

بازاریابی چیست؟ | What’s Marketing?

قبل از آن‌که از تفاوت مارکتینگ و تبلیغات بگوییم، ابتدا تعریفی از بازاریابی داشته باشیم. بازاریابی را می‌توان برنامه‌ریزی، اجرا و تجزیه و تحلیل سیستماتیک فعالیت‌های تجاری، با هدف مبادلۀ ارزش پیشنهادی برای فروش محصول یا خدمات دانست.

اما به زبان ساده، بازاریابی یک روش تجاری است که شامل شناسایی، پیش‌بینی و برآورده‌کردن خواسته‌های مشتری است. مجموعه فعالیت‌هایی که برای آموزش افراد و تشویق آن‌ها به انتخاب محصولات یا خدمات شما در بین انبوه رقبا، بازاریابی نامیده می‌شود.

مارکتینگ به زبان ساده به ابزارهای ارتباط بین شرکت ها و مخاطبان هدفشان اطلاق میشود .طبق تعریف انجمن مارکتینگ آمریکا مارکتینگ : ” یک وظیفه سازمانی است که شامل مجموعه ای از فعالیت‌هاست که برای خلق، مبادله و ارائه ارزش به مشتریان و مدیریت ارتباط با مشتریان با هدف کسب سود برای شرکت و سهامداران آن انجام می شود.

مارکتینگ مخلوطی از تکنیک‌ها مانند: تقسیم بندی بازار، شناسایی گروه هدف و تحلیل بازار برای انتخاب استراتژی درست به منظور مشارکت مشتری و ارتقاء محصول است.

همه ارکان مارکتینگ بایستی جداگانه استفاده شوند و در عین حال بایستی با هم به کار گرفته شوند تا به یک هدف مشترک بزرگتر برسند .

مارکتینگ یک پروسه زمانبر است و نیازمند ساعت ها تحقیق و بررسی برای آماده کردن یک پلن موثر است مارکتینگ را باید به عنوان تنها ابزار کاربردی‌ای که میتواند ارتباط بین شما و مشتری را به بهترین شکل تسهیل کند در نظر گرفت

چهار عنصر اصلی که مارکتینگ را تشکیل میدهند : محصول، قیمت، مکان و پروموشن هستند. این چهار عنصر اولین بار توسط ادموند جروم مک کارتی بازاریاب معروف امریکایی معرفی شدند که به ” 4 Ps marketing mix ” معروف است .

مارکتینگ، در واقع، بخش‌های کوچک‌تری را شامل می‌شود، مانند چگونگی تبلیغات، شناخت مشتری‌ها، پشتیبانی محصولات و خدمات، و جلب رضایت مشتریان برای ترغیب به همکاری دوباره با شما. مجموعۀ این فعالیت‌ها، برای شما هم مشتریان جدید می‌آورد و هم مشتریان قدیمی‌تان را حفظ می‌کند. از همین‌جا می‌توان به تفاوت بازاریابی و تبلیغات پی برد، چون نحوۀ تبلیغات، در دل مارکتینگ نهفته است.

تبلیغات چیست؟

به معرفی و نمایش محصولات و خدمات شرکت‌ها و برندها، به مشتری‌های حال و مشتریان بالقوه‌؛ با پرداخت هزینه‌ و از طریق شرکت‌ها، وب‌سایت‌های اینترنتی و یا بیلبوردها، تبلیغات گفته می‌شود.

تبلیغات، در واقع فرآیندی است که طی آن یک محصول یا خدمات برای مخاطب شناخته می‌شود. در تفاوت بازاریابی و تبلیغات، باید گفت که تبلیغات، استراتژی کلی بازاریابی توسعه‌یافته به وسیلۀ مدیران اجرایی را در نظر می گیرد و به “ترفیع” P از 4 P بازاریابی می پردازد. (در ادامۀ همین مقاله، دربارۀ این Pها خواهیم گفت.) تبلیغات شامل توسعۀ پیام‌هایی است که محصولات، خدمات و ایده‌های برند را به جهان ارائه می‌دهد.

فعالیت‌های بازاریابی شامل چه مواردی می‌شود؟

همان‌طور که گفتیم، بازاریابی یا همان مارکتینگ، یک‌سری برنامه‌ریزی، اجرا و بعد تجزیه‌وتحلیل فعالیت‌های تجاری یک سازمان است که باعث بالا بردن ارزش برند می‌شود. مارکتینگ، اصطلاحی جامع است که طیف وسیعی از فعالیت‌‌های مختلف را شامل می‌شود، از جمله:

• تحقیقات بازار (Market Research)
• بازاریابی محصول (Product Marketing)
• بازاریابی محتوا (Content Marketing)
• تبلیغات رسانه‌های اجتماعی (Social Media Advertising)
• بازاریابی موتورهای جستجو (SEM یا Search Engine Marketing)
• تبلیغات پولی (Paid Advertising)
• روابط عمومی (PR یا Public Relations)
• بازاریابی مستقیم (Direct Marketing)
• بازاریابی ایمیلی (Email Marketing)
• برنامه های وفاداری و پاداش

هدف اصلی از تلاش برای بازاریابی یک کسب‌وکار، جذب مشتری از طریق کانال‌های فروش، تبدیل آن‌ها از سرنخ (لید) به پرداخت مشتری، با استفاده از روش‌های خاص بازاریابی است. شاید بپرسید که مارکتینگ و تبلیغات چه فرقی دارند. فرآیند تبدیل مشتری به سمت پرداخت، از طریق تبلیغات هم امکان‌پذیر است. و این، گاهی چند دقیقه طول می‌کشد و گاه، در مواردی، ممکن است یک روند مداوم باشد که تا هفته‌ها و یا ماه‌ها زمان ببرد.

حالا، شما را با چهار عنصر اصلی بازاریابی آشنا می‌کنیم تا از تفاوت مارکتینگ و تبلیغات، بیش‌تر آگاه شوید. در دنیای مارکتینگ، یک اصطلاحی وجود دارد به نام آمیخته بازاریابی، که در ادامه تعریفش می‌آید. اما پیش از آن، دربارۀ تفاوت مارکتینگ و تبلیغات در اینستاگرام صحبت می‌کنیم.

بازاریابی و تبلیغات در اینستاگرام

احتمالاً در میان خانواده یا دوستان شما فردی هست که در شبکۀ اجتماعی اینستاگرام، صفحه‌ای برای کسب‌وکار یا خدمات خود داشته باشد. اگر پای صحبت‌شان بنشینید، اغلب خواهند گفت: “ما فکر می‌کردیم با پست یا استوری کردن محصولات خود، داریم آن‌ها را در اینستاگرام تبلیغ می‌کنیم.” در حالی‌که با گذراندن یک آموزش اینستاگرام حرفه ای، آن‌ها می‌توانند به درک تفاوت مارکتینگ و تبلیغات برسند.

صفحۀ شما فروش محصول باشد یا خدمات، بعد از انتشار پست، با کامنت مارکتینگ در اینستاگرام، می‌توانید به شناخته شدن خود کمک کنید. این‌ می‌تواند یکی از روش‌های بازاریابی شما، برای تقویت برندینگ در اینستاگرام باشد. تفاوت مارکتینگ و تبلیغات، آن‌جاست که شما طی یک بازۀ زمانی مشخص، شروع به معرفی خودتان، خدمات‌تان می‌کنید و بعد از یک دوره آموزش یا ارائۀ خدمت رایگان، شروع به تبلیغات بازدیدی اینستاگرام می‌کنید تا بتوانید محصول یا خدمت مورد نظرتان را به فروش برسانید.

آمیخته بازاریابی

مجموعه عواملی را که یک شرکت، با استفاده از آن‌ها، مصرف‌کننده را به سمت خرید محصولات خود سوق می‌دهد، آمیخته بازاریابی می‌گویند. این اصطلاح نشان می‌دهد که آمیخته بازاریابی، ترکیبی از ابزارهای مارکتینگ است. نقش مدیر مارکتینگ، این است که برای ایجاد یک هم‌افزایی خوب و نتیجه‌بخش بین محصول و مخاطبان هدف، ترکیب مناسبی آماده کند. او برای این کار، به تبلیغات هم نیاز دارد و باید شناخت خوبی از تفاوت بازاریابی و تبلیغات داشته باشد.

آمیختۀ بازاریابی، به‌طور معمول به چهار P اشاره دارد، که در زیر شرح می‌دهیم. و در ادامه‌ش بیش‌تر خواهیم گفت که مارکتینگ و تبلیغات چه فرقی دارند.

4 مرحله استراتژی بازاریابی

استراتژی بازاریابی را می توان به چهار مرحله تقسیم کرد، یا آنچه اغلب به عنوان  4 Pشناخته می‌شود: محصول، مکان، قیمت و تبلیغات.

1. محصول (Product): هم به محصولات و هم به خدماتی اشاره دارد که برای پاسخ‌گویی به تقاضای مصرف‌کننده به بازار آورده می‌شوند. این می‌تواند شامل نیاز/خلأ فعلی یا ناشناخته در فضای فعلی باشد.
2. قیمت (Price): تعیین قیمت مناسب برای موفقیت شما در مارکتینگ مهم است. عوامل زیادی در تصمیم‌گیری در مورد قیمت‌گذاری نقش دارند، از جمله حاشیه، ارزش درک‌شده و هزینه‌های فرصت ناشی از عدم خرید. با دانستن تفاوت مارکتینگ و تبلیغات، در قیمت‌گذاری محصولات می‌توانید بهتر عمل کنید.
3. مکان (Place): قرار دادن جای مناسب برای عرضۀ محصول یا خدمات است. مکان شامل در نظر گرفتن استراتژی‌هایی مانند توزیع انتخابی، حق رای‌دادن و توزیع انحصاری است. مکان هم‌چنین می‌تواند به معنای رسانه‌های فیزیکی مانند آجر و ملات در مقابل تجارت‌الکترونیک یا پلت‌فرم‌های فروش آنلاین باشد.
4. تبلیغات (Promotion): همۀ وسایل ارتباطی که به‌وسیلۀ یک برند برای انتقال پیام در مورد محصولات و خدمات آن استفاده می‌شود، در این مرحله از بازاریابی یا جایی که تبلیغات زندگی می‌کند، قرار می‌گیرند. احتمالاً در این‌جا با درک جایگاه تبلیغات، متوجه شدید مارکتینگ و تبلیغات چه فرقی دارند.

اصطلاح آمیخته بازاریابی، اما از نظر تئوری، بسیار گسترده‌تر است. اغلب سه P دیگر هم وجود دارد. مردم (People)، شواهد فیزیکی (Physical Evidence) و فرایند (Process)‌ هم به آن اضافه می‌شود. با این سه مورد، در مجموع، هفت P مارکتینگ نامیده می‌شود.

تبلیغات مهمتر است یا بازاریابی؟

بعد از تعریف و شناختِ هر یک از این دو مفهوم، درک بهتری از تفاوت مارکتینگ و تبلیغات خواهیم داشت. تبلیغات، در واقع، عملاً بخشی از فرآیند بازاریابی عمل کرده و جدای از آن نخواهد بود. وظیفۀ تبلیغات این است که قسمت مشخصی از خدمات شما را معرفی کند. اگر می‌پرسید که مارکتینگ و تبلیغات چه فرقی دارند، باید بگوییم تبلیغات، یعنی تعیین استراتژی‌های لازم برای روش و چگونگی، زمان و مکانِ معرفی محصولات شما.

به‌عنوان مثال، تعیین چگونگی تبلیغات شما در بین گزینه‌هایی مانند روزنامه، مجله، سایت‌های اینترنتی، تبلیغات ایمیلی، رادیو، تلویزیون، و تبلیغات محیطی بر عهدۀ بخش بازاریابی است. همین‌جا هم می‌بینید که تفاوت مارکتینگ و تبلیغات چه هست. برنامه‌ریزی زمان نمایش، و این‌که محل قرار گرفتن تبلیغات هم در این بخش مشخص می‌شود. تبلیغات، پرهزینه‌ترین بخشِ مارکتینگ است و به همین علت، اهمیت ویژه‌ای دارد.

دربارۀ تفاوت مارکتینگ و تبلیغات، می‌توان با یک تشبیه هم توضیح داد. فرض بگیریم بازاریابی (مارکتینگ)، یک کیک باشد. به این ترتیب، این کیک از برش‌هایی تشکیل شده که موارد زیر را شامل می‌شود:

• شناخت بازار
• شناخت مشتریان هدف
• تعیین استراتژی فروش محصول یا خدمت
• خدمات پشتیبانی
• ارتباطات کاری
• قیمت‌گذاری خدمات و محصولات
• تبلیغات
• و …

در جواب این سوال ‌که تفاوت بازاریابی و تبلیغات چه هست، ملاحظه می‌کنید که تبلیغات، تنها یک برش از این کیک است و البته نقش مهم و اساسی در موفقیت کسب‌وکار شما دارد. اما برای به‌دست آوردن بیش‌ترین بازدهی، باید بین بخش تبلیغات و سایر بخش‌های بازاریابی، هماهنگی وجود داشته باشد. فرایند مارکتینگ، به صَرف زمان و هزینه نیاز دارد و میزان راندمان آن در بلندمدت قابل اندازه‌گیری است.

تفاوت بازاریابی سنتی با بازاریابی اینترنتی

در ادامۀ آگاهی از تفاوت مارکتینگ و تبلیغات، از بازاریابی سنتی و اینترنتی می‌گوییم. به‌طور معمول، بازاریابی سنتی، بر روی روش‌های برون‌گرا (Outbound Marketing) و ایجاد وقفه در زندگی روزانۀ افراد تمرکز دارد. و از کانال‌هایی مانند: تبلیغات در رادیو و تلویزیون، تبلیغات در روزنامه و مجله، تبلیغات در مترو، تبلیغات بیلبوردی و .. استفاده می‌کند. البته با گسترش اینترنت در سطح کشور، این روش‌ها، دیگر کارایی خود را از دست داده‌اند. هم حجم تبلیغات بالا رفته، و هم مردم از این همه بمباران اطلاعاتی، بی‌حوصله شده‌اند.

در مقابل، بازاریابی اینترنتی وجود دارد که اغلب مبتنی بر روش‌های درون‌گرا یا جاذبه‌ای (Inbound Marketing) است. و از کانال‌های زیر استفاده می‌کند:

• وبلاگ و سایت
• موتورهای جست‌وجو (همانند گوگل)
• شبکه‌های اجتماعی (مانند تلگرام، اینستاگرام، لینکدین و …)
• تبلیغات کلیکی و بنری
• ایمیل مارکتینگ
• و ….

یک مزیت بزرگ روش‌های مارکتینگِ اینترنتی، اندازه‌گیری دقیقِ میزان اثربخشی آن است. در واقع، ابزارهای آمارگیری پیشرفته‌ای مثل گوگل آنالیتیکس، و نرم‌افزارهای اتوماسیون بازاریابی وجود دارد که می‌توانند یک مشتری را از ابتدای ورود به وب‌سایت شما، و پیمودن مراحل مختلف، تا پایان خرید نهایی، ردیابی می‌کند و بهترین کانال‌ها را برای جلب مشتری شناسایی و توسعه می‌دهد.

یکی از کلیدی‌ترین کانال‌ها و روش‌های جذب بازدیدکننده و ترافیک به ‌وب‌سایت شما و نیز افزایش فروش شرکت، بازاریابی از طریق موتورهای جست‌وجوی اینترنتی مثل گوگل است. به این صورت که وقتی شخصی، کلمات کلیدی مرتبط با برند و کسب‌وکار شما را در گوگل جست‌وجو می‌کند، آدرس وب‌سایت شما را در خط اول نتایج جستجو ببیند. و با کلیک روی آن، وارد وب‌سایت شما شده و با خدمات و محصولات شما آشنا شود.

این کار مستلزم این است که شما سایت خود را سئو (بهینه‌سازی برای موتورهای جست‌وجو) کنید، تفاوت مارکتینگ و تبلیغات را بشناسید. سئو، قواعد و اصولی دارد که برای رشد اینترنتی کسب‌وکار خود، به آشنایی با آن نیاز دارید. هم‌چنین، شناخت تفاوت مارکتینگ و تبلیغات را جدی بگیرید، چون به رشد بهتر و سریع‌تر بهینه‌سازی سایت شما کمک می‌کند.

نتیجه

مارکتینگ و تبلیغات چه فرقی دارند؟ در ابتدای این مطلب هم گفتیم، بسیاری از مردم، اصطلاحات “بازاریابی” و “تبلیغات” را با هم اشتباه می‌گیرند. بیش‌تر آن‌ها تفاوت بازاریابی و تبلیغات را نمی‌دانند.

همونطور که در بالا اشاره شد مارکتینگ به ما یک تصویر جامع از اینکه یک شرکت چگونه محصولات و سرویس هایش را پروموت، منتشر و قیمت گذاری میکند میدهد و تبلیغات از اجزای سازنده این تصویر جامع است. به غیر از تبلیغات، یک مارکتینگ پلن شامل اجزای دیگری مثل روابط عمومی، استراتژی های فروش و توزیع است. همه این عناصر بایستی مستقل و در عین حال وابسته به یکدیگر کار کنند تا بتوانند هدف مشترکشان در مارکتینگ را تحقق ببخشند.

برخی فکر می‌کنند تبلیغات، هر فعالیتی است که کسب و کار آن‌ها را ارتقا می‌دهد. دیگران فکر می‌کنند بازاریابی با فروش، قابل تعویض است، احتمالاً به این‌‌دلیل که اصطلاحات، اغلب با هم ترکیب می‌شوند، مانند “فروش و بازاریابی”. و یا اغلب، اصطلاحات بازاریابی و تبلیغات به‌جای همدیگر استفاده می‌شوند. اما شما قطعاً با خواندن این نوشته، به تفاوت مارگتینگ و تبلیغات پی بردید.