کیست‌های دندان توده‌ها و ضایعاتی هستند که در اطراف دندان و داخل بافت‌های نرم فک ایجاد می‌شوند. این توده‌ها به‌ندرت می‌توانند، بدخیم یا سرطانی شوند و در حالت عادی به‌راحتی درمان می‌شوند. بسته به نوع توده، اندازه آن و منشأ رشد، جراحان و دندانپزشکان درمان‌های متفاوتی برای آن در نظر می‌گیرند. در این مقاله ما قصد داریم به سؤال آیا کیست دندان باعث سرطان میشود و دیگر سؤالات راجع به این توده‌ها پاسخ دهیم.
آنچه در این مقاله می خوانید…
کیست دندان چیست؟
کیست دندان به لحاظ ظاهری یک توده یا ورم بسته است که در بافت‌های نرم فک و اغلب در اطراف دندان‌ها ایجاد میشود. این حفره‌ها یا از یک مایع پر شده‌اند که اگر بترکند مایع داخل آن‌ها خارج میشود و یا کاملاً سفت و جامد هستند. کیست دندان اغلب ماهیت غیر سرطانی دارد و خوش‌خیم است؛ اما گاهی می‌توانند حالت تهاجمی پیدا کرده و برای بافت‌های دهانی شما مشکلاتی ایجاد کنند.
کسب اطلاعات بیشتر : بهترین کلینیک دندانپزشکی کودکان شرق تهران
یکی از مهمترین نکاتی که بیماران دندانپزشکی باید بدانند این است که کیست‌ها انواع مختلفی دارند. سه نوع رایج آن کیست پری اپیکال، کیست دنتیژروس و کراتوسیست ادنتوژنیک است.
در حقیقت این توده‌ها اغلب به شکلی غیرعفونی بروز پیدا می‌کنند. درصورتی که زود و درست درمان شوند، بعد درمان کامل از بین می‌روند؛ اما زمانی تورم و عفونت داخل کیست‌ها دیده میشود که پالپ دندان می‌میرد و تورم کیست بیرون می‌زند. اگر تورم کیست‌ها خیلی زیاد شود، می‌تواند بافت دهان و دندان‌ها را دچار مشکل کند و حتی ساختار استخوانی دندان را از بین ببرد. برای درمان هرچه سریع‌تر باید اقدام کنید. متخصصان کلینیک مهرآوید می‌توانند در این زمینه به کمک شما بیایند.
آیا کیست دندان باعث سرطان میشود؟
در پاسخ به سؤال آیا کیست دندان باعث سرطان میشود، باید ابتدا به بررسی انواع کیست پرداخت. در حالت کلی کیست‌ها را می‌توان به دودسته خوش‌خیم و بدخیم تقسیم‌بندی کرد. کیست‌های خوش‌خیم همان توده‌های کوچکی هستند که معمولاً اصلاً دیده نمی‌شوند و یا عارضه خیلی بدی داخل دهان و فک ایجاد نمی‌کنند.
دسته دوم کیست‌ها بدخیم هستند. این توده می‌تواند به‌مرور بافت استخوانی فک را تخریب کند و با ایجاد عفونت مشکلات جبران‌ناپذیری را برای دهان و فک شما پدید بیاورد. در حالت کلی درصد خیلی کمی از کیست‌ها (بین 1 تا 6 درصد آن‌ها) ممکن است بدخیم و سرطانی باشند، اما غالب این توده‌ها خوش‌خیم هستند و مشکل حادی ایجاد نمی‌کنند. کیست‌ها بر اساس خوش‌خیم یا بدخیم بودنشان به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنیم:
- آملوبلاستوم که یک توده خوش‌خیم و غیر سرطانی است.
- گرانولوم هم یک توده خوش‌خیم و غیر سرطانی است و معمولاً در قسمت جلویی فک پایین رشد می‌کند.
- کیست دنتیژروس که اغلب در اطراف دندان‌های عقل قبل از رویش ایجاد میشود و می‌تواند دندان‌های دیگر را هم احاطه کند.
- کراتوسیست ادنتوژنیک: این کیست اگرچه خیلی کند رشد می‌کند، اما در صورت درمان دیرهنگام می‌تواند بافت‌های استخوانی را تخریب کند.
- میکسوم ادنتوژنیک: این تومور هم خوش‌خیم است و خاصیت سرطانی ندارد. ضمناً رشد آن بسیار آهسته است.
- ادنتوم: این نوع تومور هم از نوع خوش‌خیم است و شایع‌ترین نوع از تومورهای ادنتوژنیک به‌حساب می‌آید.
علت کیست دندان
پس از پاسخ‌دهی به سؤال آیا کیست دندان باعث سرطان میشود، حال نوبت به این رسیده که به سؤال علت کیست دندان چیست پاسخ دهیم. کیست‌های دندانی را می‌توان به دودسته ادنتوژنیک و یا غیر دندانتوژن تقسیم کرد که با هم از لحاظ اندازه و منشأ ایجاد، متفاوت هستند. کیست‌های ادنتوژنیک معمولاً از بافت‌ها و سلول‌هایی نشئت می‌گیرند که در رشد طبیعی دندان نقش دارند.
اما تومورهای غیر دندانتوژن منشأ دیگری برای پیدایش دارند. این توده‌ها از سایر بافت‌های داخل فک که ارتباطی به دندان‌ها ندارند؛ مانند استخوان‌ها یا بافت‌های دهان ایجاد می‌شوند. در حالت کلی نمی‌توان دلیل و منشأ واحد و مشخصی برای ایجاد این توده‌ها بیان کرد. گاهی گفته میشود که این توده‌ها با برخی سندروم‌های ژنتیکی بروز پیدا می‌کنند.
به‌عنوان‌مثال کسانی که به سندرم کارسینوم سلول بازال نووید یا سندروم گورلین – گولتز مبتلا هستند، فاقد ژنی هستند که بتوانند این توده‌ها یا کیست‌های دهانی را سرکوب کنند؛ به همین جهت امکان بروز توده‌های بدخیم و کیست‌های دهانی خطرناک در این افراد بسیار شایع است. اگر سوالات بیشتری ذهن شما را درگیر کرده‌اند میتوانید با متخصصان کلینیک مهرآوید در تماس باشید.
علائم کیست دندان
اگر کیست دندانی شما غیرعفونی و خوش‌خیم باشد، معمولاً با علائم یا عوارض ویژه‌ای همراه نیست. اینکه آیا کیست دندان باعث سرطان میشود یا خیر باید بگوییم، همه چیز به علائمی که بروز می‌کند بستگی دارد. اگر علائم حاد باشد و بافت استخوانی فک شما دچار مشکل و نابودی شود متأسفانه احتمالاً کیست شما باعث سرطان شده است و باید فوراً برای درآوردن و درمان آن اقدام کنید. در ادامه به تعدادی از علائم کیست دندان اشاره خواهیم کرد.
1- درد
اولین علامت بروز کیست دندان‌دردهای وحشتناک در ناحیه ایجاد تومور یا کیست است. این دردها به‌گونه‌ای است که می‌تواند به کل دهان و دندان‌های شما سرایت کند و همه نقاط و حتی در موارد شدید کل اعضای صورت شما را هم تحت‌تأثیر قرار دهد. بسته به شدت وخامت و اندازه و منشأ این بافت ممکن است، کیست شما درد خفیف تا شدیدی ایجاد کند. درباره درمان فوری دندان درد میتوانید دربیشتر بخوانید.
2- قرمزی و التهاب
شاید خیلی از شما کیست‌های دهانی را دیده باشید. این تومورها معمولاً به شکلی بروز می‌کنند که از بیرون هم کاملاً قابل‌مشاهده هستند. تومورها برجستگی‌هایی در اطراف فک و دهان هستند که از بیرون هم مشخص هستند و درصورتی‌که خیلی بزرگ شده باشند، می‌توانند خطرناک باشند. التهاب و قرمزی این تومورها در ناحیه بروز کیست کاملاً مشخص است و شما آن را به شکل واضح می‌بینید.
3- ایجاد فشار
وقتی کیست در دهان شما ایجاد میشود حالتی از فشار را روی فک و دهان شما ایجاد می‌کند. به‌عبارت‌دیگر این تورم باعث حس سنگینی میشود و می‌تواند یک سمت صورت شما را حسابی تحت‌فشار قرار دهد. کیست از هر نوعی که باشد، چه جامد و چه مایع، فشار زیادی را به دندان‌ها و فک وارد می‌کند. هرچه اندازه آن بزرگ‌تر باشد، این فشار را بیشتر حس خواهید کرد.
درمان کیست دندان
پس از بررسی اینکه آیا کیست دندان باعث سرطان میشود، حالا نوبت به این رسیده که بیاییم و روش‌های درمانی کیست را به شما بگوییم. محل قرارگیری توده داخل دهان، اندازه توده و شکل آن می‌تواند در روش درمانی آن تغیر ایجاد کند. همان‌طور که گفتیم، بسیاری از توده‌های خوش‌خیم هیچ علائم و عوارضی ایجاد نمی‌کنند و شما با خوردن دارو میتوانید مشکل را حل کنید. گاهی ترکیبی از دارو و عمل جراحی برای خارج‌کردن کیست‌ها ضرورت دارد.
در روش جراحی نیز روش‌ها متفاوت است. اگر کیست در مراحل اولیه رشد باشد و خیلی بزرگ نشده باشد، جراح می‌تواند بدون اینکه به بافت اطراف دندان آسیبی وارد کند کیست را خارج کند؛ اما گاهی توده خیلی بزرگ است و جراح مجبور میشود از روش‌های جراحی دیگری استفاده کند. روش جراحی کیسه‌داران یکی از آن‌ها است. در این روش ابتدا کیست را برش می‌زنند تا کاملاً تخلیه شود، در ادامه محل بریدگی بخیه زده میشود.
برای جلوگیری از عوارض بعدی و عفونت دکتر به شما داروهایی نیز تجویز می‌کند. برای مثال استفاده از موثر است.
برای مرتب شدن دندانهایتان میتوانید به بهترین متخصص ارتودنسی در تهرانپارس مراجعه کنید.
گاهی رشد کیست‌ها داخل دهان به ریشه دندان‌ها هم آسیب وارد کرده است. بدین ترتیب لازم است جراحی ریشه دندان هم برای نجات بافت‌های آسیب‌دیده انجام شود. به‌هرحال قبل از تصمیم برای روش و نوع درمان لازم است از دهان و فک سی‌تی‌اسکن گرفته شده تا بهترین روش انتخاب شود.
بهترین مرجع برای درمان کیست دندان
کیست یا تومور دندان یکی از بیماری‌های دهان، فک و دندان است که می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان ایجاد کند. اغلب این توده‌ها خوش‌خیم هستند و آسیب جدی به دهان و فک وارد نمی‌کنند، اما اگر می‌خواهید بدانید که آیا کیست دندان باعث سرطان میشود، در پاسخ باید بگوییم که امکان این مسئله وجود دارد، هرچند که خیلی کم است. در چنین شرایطی استخوان‌بندی فک و دندان شما کاملاً نابود شده و عفونت‌های حاد و جدی در این نواحی ایجاد میشود. برای درمان میتوانید با کلینیک مهرآوید در تماس باشید که متشکل از بجراحی کیست و تومور داخل لثه در مواقعی استفاده میشود که متخصص دندانپزشک راهی جز انجام جراحی نداشته باشد. درمان به موقع کیست یا تومور در لثه و دندان می‌تواند مانع از بروز مشکلات جدی‌تر مخصوصاً سرطان لثه در دهان شود. در ادامه دکتر مهدی ابریشمی متخصص و جراح لثه و دهان در اصفهان در مورد علت به وجود آمدن کیست و تومور دندان و راه‌های درمان آن برای شما عزیران صحبت خواهند کرد.
کیست لثه یا دندان چیست؟
کیست لثه یک برآمدگی و یا توده بسیار کوچک در داخل لثه یا روی لثه می‌باشد. داخل کیست لثه ممکن است ممکن است عفونت یا هر ماده دیگری باشد که به مرور زمان ایجاد شده است. کیست‌ها لثه ممکن است زیر دندان و یا کنار لثه شروع به رشد کنند. با رشد این کیست در لثه و بزرگ‌تر شدن آن فشار به دندان بیشتر و درد پدیدار میشود. کیست لثه می‌تواند در دراز مدت سبب از بین رفتن دندان و حتی استخوان فک شخص شود.
کیست‌های لثه معمولاً بی خطر هستند و شناسایی و درمان به موقع آن می‌تواند مانع صدمه زدن به دندان و فک بیمار شود. اگر کیست لثه در زیر دندان باشد متخصص با دیدن عکس رادیوگرافی فک متوجه آن خواهد شد. در بعضی مواقع کیست زیر دندان وجود دارد و در عین سالم بودن دندان ممکن است برای خارج کردن آن دندان کشیده شود.
انواع کیست لثه و دندان
کیست‌های لثه بر اساس مکان و نحوه تشکیل آن چند نوع هستند که در ادامه انواع کیست لثه را برای شما خواهیم گفت.
کیست رویشی دندان
کیست رویشی به طور معمول در خردسالان و کودکان ایجاد میشود. در سنی که کودکان دندان در می‌آورند هنگام بیرون زدن دندان این کیست در لثه تشکیل میشود. این نوع کیست معمولاً با رویش دندان خارج میشود و درمانی نیاز ندارد.
کیست دنتی ژروس
کیست دنتی ژروس به طور معمول در قسمتی از لثه که دندان هنوز رویش نداشته ایجاد میشود. دندان‌های عقل جزء آخرین دندان‌هایی هستند که بیرون زده می‌شوند و برای رشد این نوع کیست جای مناسبی است. این کیست معمولاً با بیرون درآوردن دندان از بین می‌رود.
کیست پریودنتال طرفی
کیست پریودنتال طرفی معمولاً در درون لثه ایجاد میشود و با معاینه قابل تشخیص و دیدن نیست. این نوع کیست‌ها با عکس رادیوگرافی قابل دیدن و تشخیص است و به طور نرمال خاموش هستند و دردی ندارند. تنها راه درمان این نوع کیست جراحی لثه است.
کیست رزیجوال
کیست رزیجوال در اکثر مواقع در کنار ریشه دندان رشد می‌کند که به آن پری اپیکال نیز گفته میشود. درمان این کیست با جراحی لثه می‌باشد و کشیدن دندان اثری روی آن ندارد.
ببینید : عکس کامپوزیت دندان قبل و بعد
