انواع تکنولوژی گیربکس اتوماتیک
انواع گیربکس اتوماتیک خودرو؛ آشنایی با انواع این جعبه دنده
گیربکس اتوماتیک مانند بسیاری از بخشهای خودرو، از گذشته تا به امروز دچار تغییر ساختاری شدهاند و این باعث شده است که امروز انواع آنها را مشاهده کنیم. دو کلاچه یا DCT، AT، AMT و CVT از جمله برخی از انواع گیربکس اتوماتیک امروزی هستند. هرکدام از این گیربکسها دارای فناوری مخصوص به خود هستند که باعث تمایز آنها از هم شده است. برخی از انواع گیربکس اتوماتیک مناسب مسابقه و برخی دیگر از نوع اقتصادی و مناسب خودروهای خانواده هستند. این باعث شده است که در زمان خرید خودرو یا تعمیرات تخصصی گیربکس اتوماتیک؛ بخواهید به نوع گیربکس توجه ویژه داشته باشید.
خودروهای موجود در بازار در دو نوع گیربکس دستی و اتوماتیک تولید و به بازار عرضه میشوند. گیربکسهای اتوماتیک نیز انواع مختلفی دارند. خودروهای گوناگون دارای گیربکسهای اتوماتیک متفاوتی با تعداد متفاوتی دنده هستند که هر کدام ویژگیهای منحصر به فردی دارند. گیربکس اتوماتیک AT، گیربکس اتوماتیک AMT، گیربکس اتوماتیک CVT و گیربکس اتوماتیک DCT از انواع مختلف گیربکسهای اتوماتیک هستند. گیربکس اتوماتیک AT یکی از گیربکسهای رایج برای خودروهای گوناگون مانند پژو 206، پژو 207 و هایما به حساب میآید و عملکرد آن با استفاده از چرخدندههای خورشیدی موجود در آن است که منجر به انتقال قدرت در آن میشود.
آموزش تعمیر گیربکس اتوماتیک
گیربکس AMT نیز نوعی گیربکس دستی محسوب خواهد شد که تبدیل به گیربکس اتوماتیک شده است و در بسیاری از خودروها از آن استفاده میشود که نگهداری و تعمیر آن به دلیل عدم پیچیدگی آن آسان و راحت است. گیربکس CVT ویژگیهای جذاب و پیشرفتهای برای حرکت خودرو ایجاد میکند و دارای نسبت دنده بینهایت است.
سیستم انتقال قدرت در این نوع گیربکس به صورتی متفاوت تعریف میشود. به همین دلیل از شوکهای ناگهانی در دورهای بالا جلوگیری خواهد شد. گیربکس DCT نوعی گیربکس نیمه اتوماتیک است که به دو صورت دستی و اتوماتیک با استفاده از دو کلاچ عمل میکند. فرآیند تعویض دنده به صورت دستی توسط راننده کنترل شده و یا در صورت عدم تعویض به موقع آن سیستم گیربکس اتوماتیک به طور خودکار این کار را انجام خواهد داد.
انواع گیربکس اتوماتیک در ایران
گیربکسهای اتوماتیک با توجه به کاربرد خود به انواع مختلفی تقسیم میشوند. بهعنوانمثال، برخی از مدلهای گیربکسهای AT و تقریبا تمام مدلهای گیربکسهای AMT و CVT در دسته گیربکسهای اقتصادی قرار دارند. این در حالی است که گیربکسهای DCT معمولا در رده اسپرت دستهبندی میشوند.
گیربکس اتوماتیک AT؛ رایجترین نوع گیربکس بازار ایران
گیربکسهای AT، نوع کلاسیک جعبهدنده اتوماتیک هستند که در بسیاری از خودروهای ایران از آنها استفاده شده است. رنو ال 90، ساندرو، پژو پارس، پژو 206 و بسیاری از خودروهای خارجی از جمله ماکسیما، تویوتا کرولا و تویوتا کمری مجهز به گیربکس اتوماتیک AT هستند. تفاوت گیربکس اتوماتیک AT با انواع دیگر گیربکسها این است که در حین شتابگیری تعویض دندهها کاملا احساس میشود و برای لحظهای ماشین از شتابگیری دست میکشد تا تعویض دنده انجام شود. این باعث میشود که این گیربکسها مخصوصا در نسخهها قدیمی، شتابگیری جالبی نداشته باشند. البته که در گیربکسهای جدیدتر، مانند گیربکسی که در خودروی هایما اس 5 پلاس نصب شده، چنین مشکلی تا حدودی زیادی برطرف شده است.
گیربکس اتوماتیک DCT یا دو کلاچه
گیربکسهای دو کلاچه، همانطور که از نام آنها مشخص است، مجهز به دو کلاچ هستند تا تعویض دنده در این خودروها با سرعت بالاتر و فاصله کمتری نسبت به گیربکسهای AT انجام شود. این گیربکسها بیشتر در خودروهایی استفاده میشود که کارخانه بخواهد محصول آنها شتابگیری بالایی داشته باشد. گیربکسهای اتوماتیک دو کلاچه معمولا با حالتهای مختلف گیربکس ارائه میشوند. به این معنی که میتوانید گیربکس را به حالت اسپرت تغییر دهید تا ماشین در دورهای بالاتری دنده را تعویض کند. همچنین بسیاری از این گیربکسها هم مجهز به حالت تغییر دنده به حالت دستی هستند.
تعویض دنده دستی که در اصطلاح به آن تیپترونیک هم گفته میشود، این امکان را میدهد تا بتوانید خودتان کنترل تعویض دندهها را در اختیار داشته باشید. البته که معمولا در این حالت، اختیار کامل تعویض دنده را ندارد و در صورت بالا رفتن بیش از حد دور موتور، تعویض دنده به صورت اتوماتیک انجام میشود. همین موضوع برای دورهای بیش از حد پایین و به اصطلاح دندهمرده هم وجود دارد. نکتهای که درباره گیربکسهای دو کلاچه وجود دارد این است که این گیربکسها در دو نوع خشک و تر ساخته میشوند. در گیربکسهای دو کلاچه خشک خبری از روغن گیربکس نیست و به همین خاطر، این جعبه دندهها استهلاک بالاتری نسبت به نمونههای دو کلاچه تر دارند.
انواع گیربکس اتوماتیک cvt مقدمه
مکانیزم گیربکسهای سی وی تی به کلی با گیربکسهای دیگر اتوماتیک متفاوت است. این گیربکسها شتابگیری متناوب دارند و در آنها خبری از تعویض دنده و تاخیر در شتابگیری نیست. داخل گیربکس سی وی تی بسیار شبیه به لاک حلزونهای دریایی است. به این معنی که زنجیر به صورت متناوب از حالت سنگین به سبک تغییر وضعیت میدهد. این گیربکسها در شروع حرکت دارای کندی هستند که با کمی سرعت گرفتن، این ضعف به کلی برطرف میشود. یکی از مزایای استفاده از گیربکسهای سی وی تی، اقتصادی بودن آنها است. به این معنی که اگر با این خودرو با سرعت ثابت در حال حرکت باشید، دور موتور به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند و این باعث میشود که ماشین مصرف سوخت پایینی داشته باشد.
انواع گیربکس اتوماتیک cvt
در گیربکسهای سی وی تی خبری از دندههای واقعی نیست. از این رو، حالت تیپترونیکی که برای این گیربکسها برای بسیاری از خودروها در نظر گرفته شده است، از نوع مصنوعی بوده و به صورت نرمافزاری تعریف شده است و تنها مقداری دور موتور را پایینتر میآورد. در واقع، گیربکسهای سی وی تی از انواع مختلفی تشکیل نشدهاند و تنها برنامهریزی آنها تفاوت دارد. در برخی خودروها ممکن است با یک گیربکس سی وی تی شش سرعته مواجه شوید. این در حالی است که در برخی خودروهای دیگر، این ممکن است این گیربکس با حالت تیپترونیک 9 دنده ارائه شود. در واقع، مکانیزم این دو گیربکس یکسان است و تنها برنامهریزی آنها برای تعویض دنده فرق دارد.
انواع گیربکس اتوماتیک پژو پارس
پژو پارس در تیپهای مختلفی به بازار عرضه شد که یکی از آنها تیپ اتوماتیک بود. پژو پارس اتوماتیک مجهز به یک گیربکس خودکار 4 سرعته است که قبلتر در پژو 206 هم استفاده شده بود. این گیربکس به دلیل تعداد دندههای کم و فناوری قدیمی، شتابگیری مناسبی ندارد و در عین حال، در صورت کارکرد در فشار بالا، استهلاک آن هم به شد بالا میرود.
انواع گیربکس اتوماتیک 206
پژو 206 در دو تیپ مجهز به گیربکس اتوماتیک بود که از جمله آنها میتوان به تیپ 4 و تیپ 6 اشاره کرد که تیپ 4، نسخه وارداتی و بسیار باکیفیت بود. در هردوی این خودروها از یک گیربکس AL4 AT استفاده شده بود که به دلیل قدیمی بودن، تعویض دندهها در آن بسیار طول میکشید.
انواع روغن گیربکس اتوماتیک
انتخاب روغن گیربکس اتوماتیک بستگی به نوع گیربکس دارد. بهعنوانمثال، گیربکسهای CVT معمولا روغن گیربکس اختصاصی خود را نیاز دارند. در عین حال نوع روغن گیربکس ارتباط مستقیمی با برند تولید کننده هم دارد. بهعنوانمثال، در بسیاری از گیربکسهای اتوماتیک ساخت آیسین، از روغن گیربکس AFW+ استفاده میشود؛ اما برای گیربکسهای تویوتا بهتر است که از روغن گیربکسهای اختصاصی این برند استفاده شود.
قیمت انواع گیربکس اتوماتیک
گیربکسهای اتوماتیک با توجه به نوع خودرویی که مناسب آنها هستند و با توجه به ساختار و فناوری آنها قیمت متفاوتی دارند. به این معنی که ممکن است گیربکس یک خودروی داخلی 30 میلیون تومان و گیربکس یک خودروی وارداتی، 150 میلیون تومان باشد.
انواع روغن گیربکس اتوماتیک ادینول
روغن گیربکسهای ادینول در استانداردها و فرمولهای مختلفی عرضه میشوند و میتوانید با توجه به نوع گیربکس خودروی خود آنها را خریداری کنید. توجه داشته باشید که حتما باید از روغن گیربکس پیشنهادی توسط برند تولید کننده در گیربکس خودروی شما استفاده شود. از جمله انواع روغن گیربکس اتوماتیک ادینول میتوان به لیست زیر اشاره کرد:
75W80
75W90
75W140
SAE80W
80W90
85W90
SAE 90
SAE 14
گیربکسهای اتوماتیک، باعث راحتی رانندگی و کمتر شدن فشار بر روی راننده در مقایسه با گیربکسهای دستی هستند. اما مانند هر سیستم مکانیکی دیگری، ممکن است با مشکلات و خرابیها مواجه شوند که میتواند کارکرد آنها را مختل کند. یکی از معمولترین مشکلات گیربکس اتوماتیک، نقصها در تعویض دنده است. مثلاً اگر گیربکس با وقوع ضربههای شدید یا استفاده نادرست خراب شود، ممکن است دندهها مسدود شوند یا بین دندهها لغزش ایجاد شود که منجر به ناتوانی در تعویض دندهها و نقلوانتقال صاف و سریع ترانسمیسیون گردد.
علاوه بر این، نشت روغن نیز مشکل شایعی است که میتواند در گیربکس اتوماتیک رخ دهد. نشت روغن معمولاً به دلیل خرابی یا سایش در آسیبهای درونی گیربکس یا حلقههای روغنی اتفاق میافتد. نشت روغن میتواند باعث کاهش میزان روغن در گیربکس شود و اگر نادیده گرفته شود، ممکن است باعث خرابی جدی و آسیب به قطعات داخلی گیربکس شود.
به طور کلی، برای جلوگیری از مشکلات گیربکس اتوماتیک، نیاز است که به صورت دورهای تعمیر و نگهداری شوند. همچنین، رعایت راهنماها و دستورالعملهای تولیدکننده برای استفاده صحیح از گیربکس اتوماتیک و همچنین رانندگی متأهل و محتاط میتواند خدمترسانی به طول عمر و عملکرد بهتر گیربکس کمک کند.